Θεοφάνης Α΄ Καρύκης
Ο Θεοφάνης Α΄
Καρύκης, γεννήθηκε στην Αθήνα και πέθανε στις 26 Μαρτίου 1597, ήταν Πατριάρχης
Κωνσταντινουπόλεως.
Βιογραφικά στοιχεία
Γεννήθηκε
στην Αθήνα και ανήκε στην ιστορική οικογένεια Καρύκη. Πριν το 1578 έγινε
Πρωτοψάλτης και κατόπιν Λογοθέτης της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας. Το 1585
εξελέγη Μητροπολίτης Φιλιππουπόλεως, ως διάδοχος του ως τότε Μητροπολίτη
Θεολήπτου, ο οποίος εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης. Και με αυτή την ιδιότητα
όμως, παρέμεινε στην Κωνσταντινούπολη, ως το 1592, οπότε εξελέγη Μητροπολίτης
Αθηνών. Με την ιδιότητα αυτή συμμετείχε και σε Σύνοδο στην Κωνσταντινούπολη, η
οποία επικύρωσε την ίδρυση του Πατριαρχείου Μόσχας, και υπήρξε και Έξαρχος του
Πατριαρχείου στην Πελοπόννησο.
Όταν πέθανε ο
Πατριάρχης Γαβριήλ έγινε τοποτηρητής του Οικουμενικού Θρόνου, από το Σεπτέμβριο
του 1596 ως το Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Στις 26 Φεβρουαρίου του 1597 εξελέγη
ο ίδιος Οικουμενικός Πατριάρχης, αφού δανείστηκε από Εβραίο 6.000 χρυσά
νομίσματα, με τα οποία εξαγόρασε σημαίνοντες παράγοντες, πράγμα που κατά τους
χρονογράφους συνετέλεσε στην εκλογή του. Βεβαίως, το ποσό αυτό διαψεύδει και τη
θεωρία περί συνεχούς πλειοδοσίας για εκλογή στο αξίωμα, καθώς από τις 40.000
χρυσά που είχε καταβάλει πριν 13 χρόνια ο Παχώμιος Β΄, καταβάλλονταν τώρα μόλις
6.000.
Ασχολήθηκε
ιδιαίτερα με την εκκλησιαστική μουσική. Συνέγραψε πολλούς ύμνους, ενώ
πιθανολογείται ότι υπήρξε και διδάσκαλος της βυζαντινής μουσικής. Εισήγαγε από
το Φεβρουάριο του 1597 για πρώτη φορά την μετά Χριστό χρονολογία.
Η Πατριαρχία
του έμελλε να είναι εξαιρετικά μικρή, καθώς πέθανε ξαφνικά μέσα στο ναό το
Μεγάλο Σαββάτο, 26 Μαρτίου της ίδιας χρονιάς. Μετά το θάνατό του ανέλαβε
τοποτηρητής του Θρόνου ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Μελέτιος Πηγάς.
Ο Θεοφάνης
έγραψε πιθανώς τον κώδικα που φυλάγεται στην βιβλιοθήκη του Πατριαρχείου
Ιεροσολύμων με τον αύξοντα αριθμό 127. Ο κώδικας περιέχει τον Νομοκανόνα του
Μαλαξού.
De Siris