Κατάρρευση της Σοβιετική Ένωση.
Μετά από τη γρήγορη διαδοχή του Γιούρι Αντρόποφ και του Κονσταντίν Τσερνιένκο, το 1985 αναλαμβάνει την ηγεσία της ΕΣΣΔ ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ αναγγέλλοντας σημαντικές αλλαγές στην οικονομία και την ηγεσία (Περεστρόικα, Γκλασνόστ). Η πολιτική Γκλασνόστ απελευθέρωσε τη δημόσια πρόσβαση στις πληροφορίες μετά από τις δεκαετίες λογοκρισίας. Με τη Σοβιετική Ένωση σε κακή οικονομική κατάσταση και τα δορυφορικά κράτη της στην Ανατολική Ευρώπη να εγκαταλείπουν τον κομμουνισμό, ο Γκορμπατσώφ θέλησε να τελειώσει τον Ψυχρό Πόλεμο. Το 1988, η Σοβιετική Ένωση εγκατέλειψε τον εννεαετή πόλεμό της με το Αφγανιστάν και άρχισε να αποσύρει τις δυνάμεις από τη χώρα. Προς το τέλος της δεκαετίας του '80, ο Γκορμπατσώφ αρνήθηκε να στείλει στρατιωτική υποστήριξη για να υπερασπίσει τα προηγούμενα δορυφορικά κράτη της ΕΣΣΔ, με συνέπεια τα κομμουνιστικά καθεστώτα σε εκείνα τα κράτη να χάσουν τη δύναμή τους. Με την πτώση του τείχους του Βερολίνου, ακολούθησε η ενοποίηση μεταξύ της Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας. Το 1989, η ρωσική συνομοσπονδία συγκάλεσε νέο συνέδριο λαικών αντιπροσώπων στο οποίο ο Μπορίς Γιέλτσιν εκλέχτηκε πρόεδρος και πέρασε νόμους που προσπάθησαν να εκτοπίσουν τη σοβιετική κυριαρχία. Η περίοδος νομικής αβεβαιότητας συνεχίστηκε καθ' όλη τη διάρκεια του 1990-1, καθώς οι σοβιετικές δημοκρατίες έγιναν σταδιακά ντε φάκτο ανεξάρτητες.
Ένα δημοψήφισμα πραγματοποιήθηκε περί της διατήρησης της ΕΣΣΔ στις 17 Μαρτίου 1991, με την πλειοψηφία του πληθυσμού να ψηφίζει για τη διατήρηση της ένωσης σε εννέα από τις δεκαπέντε δημοκρατίες. Το δημοψήφισμα έδωσε στον Γκορμπατσώφ μια δεύτερη ευκαιρία, και, το καλοκαίρι του 1991, μια νέα συνθήκη σχεδιάστηκε και συμφώνηθηκε η ύπαρξη μιας χαλαρής ομοσπονδίας οκτώ δημοκρατιών. Η υπογραφή της συνθήκης, εντούτοις, διακόπηκε από το πραξικόπημα του Αυγούστου - ένα αποπειραθέν χτύπημα ενάντια στον Γκορμπατσώφ από εκείνα τα μέλη του Κομμουνιστικού Κόμματος, τα οποία επιδίωξαν να αντιστρέψουν τις μεταρρυθμίσεις του και να επαναφέρουν τον κεντρικό έλεγχο των δημοκρατιών. Αφότου απετράπη το χτύπημα, ο Γιέλτσιν θεωρήθηκε ήρωας, ενώ η δύναμη του Γκορμπατσώφ χάθηκε ολοκληρωτικά. Τον Αύγουστο του 1991, η Λετονία και η Εσθονία δήλωσαν αμέσως την αποκατάσταση της πλήρους ανεξαρτησίας τους (ακολουθώντας το παράδειγμα της Λιθουανίας το 1990), ενώ οι άλλες 12 δημοκρατίες συνέχισαν τη συζήτηση περί μιας όλο και πιο χαλαρής ένωσης ομόσπονδων κρατών.
Στις 8 Δεκεμβρίου 1991, οι Πρόεδροι της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας υπέγραψαν τις συμφωνίες Belavezha που κήρυξαν τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης και καθιέρωσαν την Κοινοπολιτεία των Ανεξάρτητων Κρατών (ΚΑΚ). Ενώ κάποιες αμφιβολίες παρέμειναν σχετικά με την αρχή των συμφωνιών Belavezha να διαλύσουν την Ένωση, στις 21 Δεκεμβρίου 1991, οι αντιπρόσωποι όλων των σοβιετικών δημοκρατιών εκτός από τη Γεωργία, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των δημοκρατιών που είχαν υπογράψει τις συμφωνίες Belavezha, υπέγραψαν το πρωτόκολλο της Alma Ata, το οποίο επιβεβαίωσε τη διάλυση της ΕΣΣΔ και επαναδιατύπωσε την καθιέρωση της ΚΑΚ. Η σύνοδος κορυφής της Alma Ata συμφώνησε επίσης σχετικά με διάφορα άλλα πρακτικά μέτρα επακόλουθα με την εξάλειψη της Ένωσης. Στις 25 Δεκεμβρίου 1991, ο Γκορμπατσώφ, το υψηλότερο κυβερνητικό στέλεχος της Σοβιετικής Ένωσης, αναγνώρισε την πτώχευση και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Από: www.el.wikipedia.org
De Siris