Λεονίντ Μπρέζνιεφ
Ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ γεννήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 1906. Αδιαμφισβήτητος ηγέτης της Ενωσης Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών για 18 χρόνια, αλλά και ένας αληθινός καλλιτέχνης της επιβίωσης στους ανθρωποβόρους διαδρόμους του Κρεμλίνου.
Για 18 ολόκληρα χρόνια υπήρξε ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της Ένωσης Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Την οδήγησε στην στρατιωτική και διαστημική υπεροχή με την ίδια πολιτική που καταδίκασε στην παρακμή την πολιτική βιομηχανία, την γεωργία, την παιδεία και την υγεία.
Ο Λεονίντ Μπρέζνιεφ ανήκε στην πρώτη μετεπαναστατική γενιά έστω κι αν φρόντισαν, την εποχή της παντοδυναμίας του, να τον τοποθετήσουν σε φωτογραφίες με τους λοιπούς ηγέτες της επανάστασης, ή, τέλος πάντων, όσους εξ αυτών δεν είχαν, με ανάλογο τρόπο, εξαφανιστεί από τις φωτογραφίες. Ίσως και να ήταν δίκαιη η παρουσία του εκεί, όμως, καθώς επέδειξε την ίδια ικανότητα ελιγμών και επιβίωσης με τους αριστοτέχνες του είδους, κατορθώνοντας να παραμείνει στην εξουσία μέχρι τον φυσικό θάνατο του.
Γεννήθηκε στις 19 Δεκεμβρίου του 1906 στο Δνιπροντζερζίνσκ της Ουκρανίας, τότε επαρχία της Αυτοκρατορικής Ρωσίας. Έγινε μέλος του κομμουνιστικού κόμματος το 1931, λίγο πριν ξεκινήσει τις σπουδές του, στο Μεταλλουργικό Ινστιτούτο του Δνιπροντζερζίνσκ. Τόσο ως φοιτητής όσο και ως εργαζόμενος παρέμεινε στέλεχος του κόμματος και υπηρέτησε από τις γραμμές του το σταλινισμό.
Η ανταμοιβή της συνέπειάς του έρχεται το 1939, όταν αναλαμβάνει γενικός γραμματέας της περιφερειακής κομματικής επιτροπής του Δνιπροντζερζίνσκ. Κατά τον Β' Παγκόσμιο, αναλαμβάνει πολιτικός κομισάριος στον Κόκκινο Στρατό και ανεβαίνει με την ταχύτητα που επιτρέπει ο πόλεμος, τα σκαλιά της ιεραρχίας. Στο τέλος του Β ΠΠ, έχει το βαθμό του υποστρατήγου και είναι επικεφαλής του τμήματος πολιτικών κομισάριων στο ουκρανικό μέτωπο.
Η νέα ανταμοιβή έρχεται με τη θέση του γενικού γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Μολδαβίας, περιοχής που μόλις έχει κατακτηθεί και πρέπει να εκσοβιετιστεί, απεμπολώντας την ρουμανική της ταυτότητα. Το 1952 γίνεται μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος και βάζει υποψηφιότητα για το Πολίτμπυρο.
Ο Στάλιν πεθαίνει το Μάρτιο του 1953, και ο Μπρέζνιεφ χάνει τις νεοαποκτηθείσες θέσεις του. Τοποθετείται βοηθός πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Αμύνης. Τα μηνύματα είναι δυσοίωνα, όμως ποντάρει στο σωστό άλογο: στο παιγνίδι της διαδοχής στηρίζει τον Νικήτα Χρουστσόφ.
Το 1954 ο Χρουστσόφ είναι ο ισχυρός άνδρας στη Μόσχα κι ο Μπρέζνιεφ ο ανεπισήμως χρισθείς ως διάδοχός του, καθώς του αναθέτει το κόμμα στο Καζακστάν. Ήταν η θέση που κρατούσε πριν ο ίδιος ο Χρουστσόφ, ο οποίος ήταν υπερήφανος γιατί είχε βάλει την απομακρυσμένη χώρα των Στεπών στο χάρτη, με το πρόγραμμα των παρθένων γαιών, που έδωσε την περιοχή σε ρώσους μέτοικους, αγρότες, για να καλλιεργήσουν στάρι.
Η αποκατάσταση δεν αργεί: ο Μπρέζνιεφ εκλέγεται πλήρες μέλος του Πολίτμπυρο και στην Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος, το 1956. Το 1960 αναλαμβάνει την προεδρία του Ανώτατου Σοβιέτ και το 1964 εγκαθίσταται στο γραφείο του Χρουστσόφ ως δεύτερος γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής είχε λάβει πια κι επίσημα το χρίσμα. Μόνο που, ο Μπρέζνιεφ είχε ζήσει από αρκετά κοντά τη σταλινική εποχή για να αποδεχθεί την αναμονή δεν υπήρχε τίποτε πιο επικίνδυνο από το χαμένο χρόνο στους διαδρόμους του Κρεμλίνου.
Τρεις μόλις μήνες μετά την άνοδό του στο αξίωμα του δεύτερου γραμματέα, μετέχει ως ηγετικό στέλεχος στη συμμαχία που εξεδίωξε το Χρουστσόφ. Οι Αλεξέι Κοσίγκιν και Νικολάι Ποτγκόρνι είναι οι δύο άλλοι του σχήματος, που, όμως, θα αρκεστούν σε μικρότερο ρόλο.
Από το 1964 που αναλαμβάνει τη γενική γραμματεία του κόμματος, ο Μπρέζνιεφ είναι αδιαμφισβήτητος ηγέτης της ΕΣΣΔ, κι έχει το γενικό πρόσταγμα στις διεθνείς σχέσεις και τα στρατιωτικά θέματα. Αγαστό συνδυασμό αυτών αποτελεί το Δόγμα Μπρέζνιεφ, το οποίο προβλέπει ότι όταν δυνάμεις εχθρικές στο σοσιαλισμό προσπαθούν να οδηγήσουν μια σοσιαλιστική χώρα στον καπιταλισμό, αυτό δεν αφορά μόνον την εμπλεκόμενη χώρα αλλά είναι πρόβλημα και υπόθεση όλων των σοσιαλιστικών κρατών. Κοινώς, καμμία σοσιαλιστική χώρα δεν μπορεί να διεκδικεί εθνική ανεξαρτησία ή να επαγγέλλεται έναν τρίτο δρόμο προς το σοσιαλισμό, όπως έμαθε με τον πιο άγριο τρόπο η Τσεχοσλοβακία του Αλεξάντερ Ντούπτσεκ, το 1968 κι όπως κοντά δεκαπέντε χρόνια αργότερα, το 1981, θα μάθαινε η Σολινταρνόσκ στην Πολωνία του Γιαρουζέλσκι.
Η δεκαετία του 1970 βρίσκει ΕΣΣΔ και ΗΠΑ σε μια φρενίτιδα ανταγωνισμού των εξοπλισμών που απειλεί και τις δύο οικονομίες. Η Détente, η αποκλιμάκωση της έντασης και τα ανοίγματα μεταξύ των δύο πλευρών, που ακολουθεί, είναι πολιτικό τέκνο του Μπρέζνιεφ. Ο ίδιος όμως, συνέχισε να ασχολείται με περαιτέρω εξοπλισμούς, έχοντας επιπλέον αναλάβει την αρχιστρατηγία, μόνος αυτός μετά το Στάλιν.
Το 1977 προχωρά στην συγκέντρωση όλων των εξουσιών, αναλαμβάνοντας και την προεδρία του ανώτατου Σοβιέτ και γίνεται ο πρώτος ηγέτης της ΕΣΣΔ που κρατά τα ηνία κόμματος και σοβιέτκράτους. Εν τω μεταξύ ενίσχυε με κάθε τρόπο το σοβιετικό στρατό τη μεγαλύτερη στρατιωτική μηχανή του κόσμου, τότε αδιαφορώντας για τους λοιπούς τομείς.
Το διαστημικό πρόγραμμα κι οι εξοπλισμοί και πάλι κατανάλωναν το μεγαλύτερο μέρος των πόρων της ΕΣΣΔ, καλλιέργειες, πολιτική βιομηχανία και υγεία απογυμνώθηκαν από κεφάλαια και η πτώση του βιοτικού επιπέδου άρχισε να γίνεται εμφανής. Η στρατιωτική αυτή μηχανή θα εισβάλει στο Αφγανιστάν το 1979, μετά την αποτυχία της προσπάθειας για μία συμφωνία μείωσης των όπλων με τις ΗΠΑ και υποστηρικτικά προς μια παραπαίουσα σοσιαλιστική κυβέρνηση. Ήταν η τελευταία μεγάλη στιγμή της πορείας του Λεονίντ Μπρέζνιεφ.
Έφυγε από τη ζωή στις 10 Νοεμβρίου του 1982, έχοντας αφήσει πίσω του μια ισχυρότατη στρατιωτική βιομηχανία, μια παραπαίουσα σοβιετική οικονομία, μια διεφθαρμένη γραφειοκρατική μηχανή κι ένα λαό που δεν πίστευε πια. Λιγότερο από δέκα χρόνια μετά το θάνατό του, τίποτε απ' όσα πάλεψε να δημιουργήσει δε θα υπήρχε.
De Siris