Παντελής Ευθυμίου
Ο Παντελής Ευθυμίου γεννήθηκε στις 28 Αυγούστου 1923 στο χωριό Γεννάδι της
Ρόδου όμως ως χρονολογία γέννησης του δηλώθηκε το 1922. Γόνος αρχοντικής
οικογένειας, ο πατέρας Μανώλης Ευθυμίου ήταν γιατρός της περιφέρειας ενώ η
μητέρα του Δέσποινα Μαστροσάββα ήταν κόρη εμπόρου από τα Σιάννα (χωριό της
Ρόδου). Οι γονείς του χώρισαν κι έτσι ο ποιητής απέκτησε δύο ετεροθαλείς
αδελφές τη Μαρία, από τον πατέρα του, η οποία πέθανε στα 6 χρόνια της και την
Νίνα από την μητέρα του η οποία παντρεύτηκε στην Αγγλία αλλά επίσης πέθανε σε
νεαρή ηλικία.
Ο πατέρας του ποιητή, Μανώλης Ευθυμίου, το 1913 ήταν μέλος της
επαναστατικής επιτροπής Γενναδίου που αφορούσε την ένωση της Ρόδου με την
υπόλοιπη Ελλάδα. Το 1913 ήταν μια εποχή που ερέθισε τον ίδιο τον Παντελή
Ευθυμίου να την ερευνήσει με αποτέλεσμα να γράψει ένα κείμενο με τίτλο ‘’ Μια
φωνή από το 1913’’...
Το 1930 ο Παντελής γράφεται στο δημοτικό σχολείο στα Σιάννα, στο χωριό
δηλαδή της μητέρας του, όπου και φοίτησε 3 χρόνια. Το 1933 όντας 10 χρόνων και
σύμφωνα με νόμο που υπήρχε εκείνη την εποχή ο ποιητής πηγαίνει στο Γεννάδι με
τον πατέρα του και γράφεται στο δημοτικό σχολείο Γενναδίου...
3 χρόνια αργότερα πηγαίνει στην πόλη της Ρόδο για να φοιτήσει στο γυμνάσιο.
Όμως η περίοδος εκείνη για την εκπαίδευση στα Δωδ/νησα ήταν δύσκολη. Η
Ιταλική κατοχή δεν επιτρέπει την διδασκαλία της Ελληνικής ιστορίας και
γεωγραφίας και το σύστημα διδασκαλίας
έχει άμεση εξάρτηση από το υπουργείο παιδείας της Ιταλίας. Γι’ αυτούς τους
λόγους ο Παντελής Ευθυμίου φεύγει για τον Πειραιά όπου εγκαθίσταται στην
Κοκκινιά και γράφεται στο σχολείο της Νίκαιας.
Ο Ελληνοιταλικός πόλεμος τον βρίσκει στην Αθήνα. Όταν πήρε το απολυτήριο
γυμνασίου γράφτηκε στην νομική σχολή ύστερα από απαίτηση του πατέρα του καθώς ο
ίδιος ήθελε την φιλοσοφική ή την ιατρική. Στη σχολή γνώρισε μεγάλες
προσωπικότητες, και συνδέθηκε μαζί τους φιλικά, όπως ο Δημήτρης Παπαδίτσας,
Παναγιώτης Τσουκάκος, Γιώτης Γραμματικόπουλος, Σίμος Μαυρομαράς και Κώστας
Μαγουλάς. Οι συνθήκες όμως της εποχής
δεν του επέτρεψαν να τελειώσει τις σπουδές του.
Στην πολεμική περίοδο, η επαναστατική δράση του ποιητή είχε σαν αποτέλεσμα
την σύλληψη του στις 17 Αυγούστου του ’44 από τους Γερμανούς από τους οποίους
οδηγήθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου.
Το γεγονός αυτό στάθηκε ορόσημο για τον ποιητή καθώς η κατοχή και η
επανάσταση περνάνε σε στίχους ποιημάτων του.
Στα 23 του χρόνια επιστρέφει στη Ρόδο όπου εργάζεται για λίγο ως
προϊστάμενος στο κρατικό τυπογραφείο. Επιστρέφει στο χωριό του και εργάζεται
στο ελαιοτριβείο του πατέρα του. Λίγο αργότερα διευθύνει το εργοστάσιο
κεραμουργείας που υπάρχει στο χωριό από
το οποίο επίσης φεύγει καθώς δεν μπορεί να πιέζει του εργάτες να δουλεύουν
διαρκώς και σκληρότερα.
Στις 5 Σεπτεμβρίου του ‘48 παντρεύεται την Πολυξένη Κωνσταντινίδη με την
οποία θα αποκτήσουν 2 κόρες. Η γυναίκα του έγινε και μούσα του σε πολλά
ποιήματα του.
Το 1959 εκλέγεται πρόεδρος της κοινότητας Γενναδίου εως και το 1964.
Στην περίοδο της χούντας και συγκεκριμένα στις 15 Μαΐου του 1967 λαμβάνει
χώρα ένα περιστατικό που θα σταθεί αφορμή για τη δημιουργία ενός έργου του
Παντελή Ευθυμίου. Ο Νικηφόρος Μανδηλαράς δικηγόρος, πολιτικός και δημοσιογράφος
για να αποφύγει τη σύλληψη του από τους συνταγματάρχες μπαίνει στο καράβι ‘’ Ρίτα
Β’’ για την Κύπρο, μια εβδομάδα αργότερα οι λιμενικοί βρίσκουν στις ακτές του
Γενναδίου το πνιγμένο σώμα του.
Το 1975 εκλέγεται για δεύτερη φορά πρόεδρος της κοινότητας εως και το 1982.
Θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ και την αξία του ως πρόεδρος του χωριού, το μεράκι
που έδειξε και την αγάπη του για τον τόπο του.
1η Γενάρη του ’83 πεθαίνει η γυναίκα του γεγονός που καταβάλει τον ποιητή
και φυσικά τον ‘’εμπνέει’’ για έναν νέο κύκλο ποιημάτων αφιερωμένα στην γυναίκα
του. Η ποιητική συλλογή ‘’ Πύλη του ρόδου’’ είναι αφιερωμένη σ’ εκείνην.
Το 1992 παντρεύεται με πολιτικό γάμο στην κοινότητα Γενναδίου την Κατερίνα
Τσαγκαράκη η οποία φαίνεται να έχει κι εκείνη τη δική της ξεχωριστή θέση στους
στίχους του Παντελή Ευθυμίου.
Την εποχή εκείνη ο ποιητής συνθέτει τις συλλογές ‘’ Χαι Κάι’’ και ‘’ Χάι
Κου’’ οι οποίες είναι επηρεασμένες από την ποίηση της Άπω Ανατολής, γεγονός που
δηλώνει πως ο Παντελής Ευθυμίου ήταν λάτρεις και βαθύτατος ερευνητής της
ποίησης.
Το 1992 εκδίδει την τελευταία του συλλογή
με τον αισιόδοξο τίτλο ‘’ Ελπίδα, ένα το κρατούμενο’’.
Στις 31 Μαρτίου 1996 τιμήθηκε από το συμβούλιο 5ης εδαφικής επικράτειας
Ρόδου. Τον Μάιο εισάγεται αρχικά στο νοσοκομείο Ρόδου για 10 μέρες, όμως πρέπει
να μεταφερθεί στην Αθήνα για συμπληρωματικές εξετάσεις. Του απονέμεται η
τιμητική σύνταξη των λογοτεχνών την οποία όμως δεν πρόλαβε να εισπράξει. Την 1η
Ιουνίου εισάγεται στον Ερυθρό σταυρό Αθήνας, με καρκίνο του παγκρέατος και 1
μήνα αργότερα επιστρέφει στη Ρόδο. Τον Αύγουστο ο ποιητής τιμάται εσπευσμένα
και χωρίς καμία προετοιμασία από τον δήμο Ρόδου με το Χρυσό Μετάλλιο της πόλης.
Στις 8 Σεπτεμβρίου 1996 ο ποιητής Παντελής Ευθυμίου αφήνει την τελευταία
του πνοή και ενταφιάζεται στην γενέτειρα του στο Γεννάδι, που αγάπησε τόσο
πολύ.
De Siris