Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2011

Πέτρος Χάρης


Πέτρος Χάρης

Ο Πέτρος Χάρης (πραγματικό όνομα Ιωάννης Μαρμαριάδης) γεννήθηκε στην Αθήνα το 1902 και πέθανε στις 5 Οκτωβρίου 1998, γιος του Νικόλαου Μαρμαριάδη από την Κρήτη. Στην Αθήνα τέλειωσε το Γυμνάσιο και στη συνέχεια γράφτηκε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου, από όπου αποφοίτησε το 1924.

Αμέσως μετά άρχισε να συνεργάζεται με αθηναϊκές εφημερίδες και το Νουμά ως συντάκτης και φιλολογικός συνεργάτης. Εργάστηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών (Γραμματέας και στη συνέχεια Γενικός Γραμματέας με βαθμό Γενικού Γραμματέα Υπουργείου), από όπου αποχώρησε το 1964 με το βαθμό του Επίτιμου Γενικού Γραμματέα.

Το 1933 ανέλαβε τη διεύθυνση της Νέας Εστίας (μετά την αποχώρηση του Γρηγορίου Ξενόπουλου) και παρέμεινε στη θέση αυτή ως το 1987. Υπό τη διεύθυνσή του η Νέα Εστία τιμήθηκε με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών (1946). Τιμήθηκε με το Α΄ Κρατικό Βραβείο Ταξιδιωτικής Λογοτεχνίας για το έργο του Πολιτείες και θάλασσες, το βραβείο του ταξιάρχη του τάγματος του Γεωργίου Α’, το χρυσό σταυρό της Αγιορείτικης Χιλιετηρίδας και τον Τίμιο Σταυρό του Αποστόλου και Ευαγγελιστή Μάρκου.

Διετέλεσε μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου, μέλος της κριτικής επιτροπής των λογοτεχνικών και θεατρικών Κρατικών Βραβείων και των θεατρικών βραβείων του Παρνασσού, μέλος της Ομάδας των Δώδεκα, της Εθνικής Εταιρείας Λογοτεχνών, του ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη, της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών και Μουσικών Κριτικών και πρόεδρος της Τάξεως Γραμμάτων και Καλών Τεχνών (1973).

Είναι μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1977 εκλέχτηκε πρόεδρός της. Πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο της αφηγηματικής λογοτεχνίας από τις στήλες του περιοδικού Η Διάπλασις των Παίδων με το ψευδώνυμο Κυανόλευκο λάβαρο. Ακολούθησαν δημοσιεύσεις του στο Νουμά και το 1924 πραγματοποιήθηκε η έκδοση της πρώτης του συλλογής διηγημάτων με τίτλο Η τελευταία νύχτα της γης.

Τα πρώτα του έργα εντάσσονται στο κλίμα του συμβολισμού, όπως αυτός εκφράστηκε στην Ελλάδα κυρίως μέσω του Κωνσταντίνου Χατζόπουλου. Η γραφή του χαρακτηρίζεται από δοκιμιακό ύφος, χαμηλούς τόνους και επιμελημένη φόρμα. Το λογοτεχνικό είδος το οποίο καλλιέργησε κυρίως είναι το διήγημα, ενώ έγραψε επίσης ταξιδιωτικά κείμενα και δυο μυθιστορήματα, τις Ημέρες Οργής (1979) και τον Ανεμοστρόβιλο (1992).

Εργογραφία

Ι.Πεζογραφία

Η τελευταία νύχτα της γης · κι άλλα διηγήματα. Αθήνα, έκδοση του περιοδικού Νέα Γράμματα, 1924.
Μακρινός κόσμος (διηγήματα). Αθήνα, Εστία, 1944.
Φώτα στο πέλαγος ·διηγήματα. Αθήνα, Εστία, 1958.
Δρόμος 100 μέτρων (επιλογή διηγημάτων). Αθήνα, Γαλαξίας, 1962.
Όταν οι άγιοι κατεβαίνουν στη γη (διηγήματα). Αθήνα, Φέξης, 1965.
Η μεγάλη νύχτα (διηγήματα). Αθήνα, Εστία, 1969.
Ημέρες οργής (μυθιστόρημα). Αθήνα, Εστία, 1979.
Ρεμβασμός στο χάρτη (διηγήματα). Αθήνα, Εστία, 1982.
Τα δέντρα ·Δώδεκα διηγήματα. Αθήνα, Εστία, 1991.
Ανεμοστρόβιλος (μυθιστόρημα). Αθήνα, Αστήρ, 1992.

ΙΙ.Ταξιδιωτική λογοτεχνία

Πολιτείες και θάλασσες. Αθήνα, έκδοση του συγγραφέα, 1955.
Παλιοί και νέοι δρόμοι. Αθήνα, Δίφρος, 1957.
Η Κίνα έξω απ’ τα τείχη. Αθήνα, Φέξης, 1961.
Βράχια, κουπιά και όνειρα · Ταξίδια στην Ελλάδα. Αθήνα, Φέξης, 1962.
Ο κόσμος και οι Έλληνες · Εκλογή ταξιδιωτικών κειμένωνΑ΄ · Ελλάς. Αθήνα, Φέξης, 1965.
Από τον πανάρχαιο στον καινούριο κόσμο (συγκεντρωτική έκδοση κειμένων του ως το 1970). Αθήνα, Εστία, 1970.
Στα γαλάζια νερά, ελληνικές και ξένες θάλασσες. Αθήνα, Εστία, 1974.
Στον αφρό και στα έλατα. Αθήνα, Εστία, 1988.

ΙΙΙ.Μελετήματα

Έλληνες πεζογράφοι · Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης - Γιάννης Βλαχογιάννης - Α. Καρκαβίτσας - Γρηγόριος Ξενόπουλος - Κωστής Παλαμάς - Κωσταντίνος Χατζόπουλος - Παύλος Νιρβάνας - Ζαχαρίας Παπαντωνίου - Ίων Δραγούμης - Κώστας Ουράνης. Αθήνα, Εστία, 1953.
Έλληνες πεζογράφοιΒ΄ · Διονύσιος Σολωμός, - Αλέξανδρος Μωραϊτίδης - Ιωάννης Κονδυλάκης - Κωσταντίνος Χρηστομάνος - Δημοσθένης Βουτυράς - Α.Κ.Τραυλαντώνης - Κώστας Παρορίτης - Νίκος Καζαντζάκης. Αθήνα, Εστία, 1963.
Μικρή πινακοθήκη, σειρά πρώτη. Αθήνα, Εστία, 1963.
Έλληνες πεζογράφοιΓ΄ · Παύλος Καλλιγάς - Γεώργιος Βιζυηνός - Σπύρος Μελάς - Διον. Α. Κόκκινος - Θεμ. Αθανασιάδης Νόβας - Μ.Καραγάτσης - Θράσος Καστανάκης - Πέτρος Πικρός. Αθήνα, Εστία, 1968.
Έλληνες πεζογράφοιΔ΄. Αθήνα, εστία, 1973.
Η θάλασσα, οι άνεμοι, η βροχή, η ελευθερία · ανάτυπον εκ της εκδόσεως της Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών Μελέται προς τιμήν Στρατή Γ. ΑνδρεάδηΙΙΙ. Αθήνα, 1974.
Μικρή πινακοθήκη, σειρά δεύτερη. Αθήνα, 1975.
Έλληνες πεζογράφοιΕ΄ · Κωσταντίνος Θεοτόκης - Κώστας Βάρναλης - Νίκος Νικολαΐδης - Κλέων Β. Παράσχος - Ηλίας Βενέζης - Γιάννης Χατζίνης. Αθήνα, Εστία, 1976.
Έλληνες πεζογράφοιΣτ΄. Αθήνα, Εστία, 1981.
Έλληνες πεζογράφοιΖ΄. Αθήνα, Εστία, 1986.

ΙV. Άρθρα - Δοκίμια - Άλλα κείμενα

Κρίσιμη ώρα · Σελίδες ρεμβασμού και περισυλλογής. Αθήνα, Εστία, 1944.
Όταν η ζωή γίνεται όνειρο. Αθήνα, Οι Φίλοι του Βιβλίου, 1945.
Ελεύθεροι πνευματικοί άνθρωποι · Χρονικό μιας ταραγμένης εποχής. Αθήνα, Εστία, 1947.
Υπάρχουν «θεοί»;. Αθήνα, Αετός, 1948.
Μεταπολεμικός κόσμος · Διάλογοι με τους πολλούς και με τους λίγους. Αθήνα, Φέξης, 1962.
Κώστας Ουράνης · Ο ποιητής, ο ταξιδιώτης, ο αφηγητής, ο κριτικός. Αθήνα, Εστία, 1963.
Η ζωή και η τέχνη. Αθήνα, Φέξης, 1963.
Πνευματική ελευθερία και οι μεταπολεμικοί άνθρωποι · το χρονικό μιας εποχής · διάλογος με 43 συγγραφείς και καλλιτέχνες. Αθήνα, Εστία, 1973.
Αθώα και οργισμένα νιάτα. Αθήνα, Εστία, 1974.
Σαράντα χρόνια κριτικής ελληνικού πεζού λόγουΑ΄ · (1928-1949). Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α., 1981.
Σαράντα χρόνια κριτικής ελληνικού πεζού λόγουΒ΄ · (1950-1956). Αθήνα, Ε.Λ.Ι.Α., 1985.
Ο άνθρωπος και ο ίσκιος του. Αθήνα, Ίκαρος, 1982.
Νεοελληνικός κριτικός λόγος. Αθήνα, Αστήρ, 1985.
Συνομιλίες με φίλους. Αθήνα, Πιτσιλός, 1987.

V. Παιδική λογοτεχνία

Παιδικοί διάλογοι · (Κωμωδίες δραματάκια, μονόλογοι). Αθήνα, Ζηκάκης, 1925.
Γαλάζιοι άγγελοι · διηγήματα και παραμύθια. Αθήνα, Εκδόσεις των Επτά, 1971.

VI. Μεταφράσεις

Maeterlinck Maurice, Το γαλάζιο πουλί. Αθήνα, Χ. Γανιάρης και Σία, 1924.
Stendhal, Το κόκκινο και το μαύρο · μυθιστόρημα. Αθήνα, Ζηκάκης, 1925.
Gorgi Maksim, Βάρεγκα Ολέσσοβα · μυθιστόρημα. Αθήνα, Φέξης, 1964.
Rollan Romain, Θα’ ρθει καιρός · δράμα.
Stendhal, Οι Τσέντσι· Μυθιστόρημα. Αθήνα, Εστία, 1994.

De Siris