Η σφαγή των Κερδυλλίων
Τον Οκτώβριο του 1941 οι κατακτητές παίρνουν σκληρά μέτρα, για να χτυπήσουν στη γέννηση τους τις πρώτες ένοπλες αντιστασιακές ομάδες, ενεργώντας τις πρώτες εκκαθαριστικές επιχειρήσεις και τις πρώτες ομαδικές εκτελέσεις αμάχων.
Τον Αύγουστο κιόλας του 1941, θα κάνει την εμφάνισή της η πρώτη οργανωμένη ελληνική αντάρτικη ομάδα στο βουνό Κερδύλλιο με την ονομασία « Οδυσσέας Ανδρούτσος», με αρχηγό τον Στέργιο Μουδιώτη και λίγο αργότερα το δάσκαλο Θανάση Γκένιο (Λασσάνη) και υπαρχηγό τον Περικλή Σταματόπουλο.
Η πρώτη συνδυασμένη επιχείρηση, που θα πρέπει να έβαλε σε σκέψεις τους Γερμανούς, ήταν αυτή της 27ης Σεπτεμβρίου, όταν οι αντάρτες των Κερδυλλίων, πιάνοντας τους Ελληνες χωροφύλακες κυριολεκτικά στον ύπνο, κατάφεραν να πάρουν από τον αστυνομικό σταθμό της Ευκαρπίας αρκετό οπλισμό, σκοτώνοντας έναν από αυτούς.
Στις 17 Οκτώβρη 1941 οι Γερμανοί κύκλωσαν τα χωριά Ανω και Κάτω Κερδύλλια της επαρχίας Νιγρίτας του Νομού Σερρών, όπου ήταν η κύρια βάση της ανταρτοομάδας «Οδυσσέας Ανδρούτσος», συγκέντρωσαν όλους τους κατοίκους, ξεχώρισαν τους άρρενες από 15- 60 χρόνων, συνολικά 222 άτομα, τους έβαλαν να σκάψουν ομαδικό τάφο και τους εκτέλεσαν μπροστά στους δικούς τους.
Στη συνέχεια έκαψαν όλα τα σπίτια των δύο χωριών. Επειτα οργάνωσαν επιδρομές και σε άλλα χωριά της επαρχίας Νιγρίτας, όπου με βάση τους καταλόγους, που τους είχε δώσει η χωροφυλακή, ενήργησαν συλλήψεις και έκαψαν τα σπίτια των κατοίκων, για τους οποίους είχαν υπόνοιες ότι ήταν κομμουνιστές.
Στις 2 Νοεμβρίου, στις γερμανόφιλες εφημερίδες της Θεσσαλονίκης, θα δει το φως της δημοσιότητας η παρακάτω, σχετική με την εκτέλεση των κατοίκων των Κερδυλλίων, ανακοίνωση της Γερμανικής Διοίκησης: «Εις τα βουνά δυτικώς του Στρυμόνος δρα από εβδομάδων μία κομμουνιστική συμμορία απαρτιζόμενη από κατοίκους των πέριξ χωρίων και επιδιδόμενη εις την ληστείαν των πλουσίων χωρικών της περιοχής όπως προσποριστεί χρηματικά μέσα, τη σύλληψιν Ελλήνων αστυνομικών προς αφαίρεση των όπλων των και δι' αυτών τον φόνον Γερμανών στρατιωτών...
Περί τα τέλη Σεπτεμβρίου εδολοφονήθησαν εις θέσιν Λαχανά 2 Γερμανοί στρατιώται και προ ημερών εγένετο απόπειρα εναντίον του γερμανικού στρατού, με αποτέλεσμα το φόνο δύο Γερμανών ναυτών και τον βαρύ τραυματισμόν ενός άλλου εις Καλόκαστρον. Εν συνεχεία διά των παρά του γερμανικού στρατού ληφθέντων μέτρων κατεστράφησαν παρ' αυτού τα χωριά Ανω και Κάτω Κερδύλλια, οι κάτοικοι των οποίων αποδεδειγμένως ανήκον εις την εν λόγω συμμορία τροφοδοτούντες και υποστηρίζοντες ταύτην παντοιοτρόπως».
De Siris