Τζάνις Τζόπλιν
Η Τζάνις Λυν
Τζόπλιν γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου
1943 και πέθανε στις 4 Οκτωβρίου 1970, ήταν Αμερικανίδα τραγουδίστρια,
στιχουργός, ζωγράφος, χορεύτρια και ενορχηστρωτής μουσικής.
Ήλθε στο
προσκήνιο στα τέλη της δεκαετίας του 1960, αρχικά ως τραγουδίστρια των Big Brother and the Holdin Company (Μπιγκ Μπράδερ εντ δε Χόλντιν
Κόμπανυ) και αργότερα με σόλο καριέρα, με συγκροτήματα όπως οι Kozmic Blues Band (Κόζμικ Μπλουζ Μπαντ) και οι Full Tilt Boogie Band (Φουλ Τιλτ Μπούγκι Μπαντ). Κυκλοφόρησε
μόλις τέσσερα στούντιο άλμπουμ (εκ των οποίων ένα μετά θάνατον).
Θεωρείται η
καλύτερη, ίσως ερμηνεύτρια του μπλουζ και μία από τις μεγαλύτερες
τραγουδίστριες της ροκ μουσικής.
Στο
αποκορύφωμα της σταδιοδρομίας της ήταν γνωστή ως η βασίλισσα του Ροκ εν Ρολ και
της ψυχεδελικής σόουλ.
To
1995 τιμήθηκε με την είσοδό της στο Rock and Roll Hall of Fame, ενώ το 2005 κέρδισε το βραβείο
Γκράμμυ "Lifetime Achievement Award".
Το περιοδικό Ρόλλινγκ Στόουν (Rolling Stone)
τήν κατέταξε στην 46η θέση στη λίστα του με τους σπουδαιότερους καλλιτέχνες
όλων των εποχών το 2004 και στην 28η με τους καλύτερους τραγουδιστές όλων των
εποχών το 2008.
Η Τζόπλιν
γεννήθηκε στο Πορτ Άρθουρ του Τέξας στις 19 Ιανουαρίου του 1943. Γονείς της
ήταν η Ντόροθυ Τζόπλιν Ιστ (1913-1998) και ο Σεθ Τζόπλιν (1910-1987).
Είχε δύο
μικρότερα αδέλφια, τον Μάικλ και τη Λάουρα.
Η οικογένειά
της συμμετείχε στη χριστιανική Εκκλησία.
Οι δικοί της
θεωρούσαν πως χρειαζόταν περισσότερη προσοχή από τα άλλα παιδιά, με τη μητέρα
της να δηλώνει: "Ήταν δυσαρεστημένη και ανικανοποίητη, όταν δεν εκλάμβανε
αρκετή προσοχή. Δεν τής αρκούσε μία απλή, φιλική σχέση".
Στην εφηβεία
της, έμπλεξε με κακές παρέες και άκουσε άλμπουμ μπλουζ καλλιτεχνών, όπως η
Μπέσσυ Σμιθ και ο Λιντμπέλλυ, οι οποίοι επηρέασαν την απόφασή της να γίνει
τραγουδίστρια. Αν και ασχολείτο με τη ζωγραφική, ξεκίνησε να τραγουδά στην
τοπική χορωδία και διεύρυνε τα μπλουζ ακούσματά της, ερχόμενη σε επαφή με
άλμπουμ καλλιτεχνών, όπως η Οντέττα, η Μπίλι Χόλιντεϊ και η Μπιγκ Μάμα Θόρντον.
Ενώ φοιτούσε στο Λύκειο Τόμας Τζέφερσον οι συμμαθητές της, τήν απέφευγαν, ως
επί το πλείστον, ενώ τήν αποκαλούσαν "γουρούνι" και
"φρικιό". Κάποτε είχε δηλώσει : "Ήμουν απροσάρμοστη. Διάβαζα,
ζωγράφιζα, και δεν μισούσα τους μαύρους". Μεταξύ των συμμαθητών της ήταν ο
ηθοποιός Τζωρτζ Ουίλλιαμ Μπέιλυ. Απεφοίτησε από το σχολείο το 1960.
Παρακολούθησε μαθήματα στο Κολλέγιο Τεχνολογίας Λάμαρ Στέιτ (Lamar State College of Technology) του Μπόουμοντ στο Τέξας, κατά τη
διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ αργότερα πήγε στο Πανεπιστήμιο του Ώστιν, αν και
δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές της. Η πανεπιστημιακή εφημερίδα The Daily Texan (Ντέιλυ Τέξαν), τής έκανε ένα
αφιέρωμα στις 27 Ιουλίου του 1962, με τίτλο: "Τολμά να είναι
διαφορετική".
Το άρθρο
ξεκινούσε: "Περπατά ξυπόλυτη, όταν τό θέλει, φορά ρούχα Levi στο σχολείο, επειδή τής είναι πιο
άνετα και παίρνει παντού μαζί της την ώτοχαρπ, εάν θέλει να ακούσει μουσική. Το
όνομά της είναι Τζάνις Τζόπλιν".
Καλλιέργησε
ένα επαναστατικό, ατομικό στυλ, επηρεασμένο κατά ένα μέρος από τις μπλουζ
ηρωίδες της και κατά ένα άλλο μέρος από τη γενιά Μπιτ. Η πρώτη φορά που
ηχογραφήθηκε τραγούδι της ήταν το Δεκέμβριο του 1962, στο σπίτι ενός συμφοιτητή
της. Ήταν το "What
Good Can Drinkin Do".
Ένα μήνα
μετά, απεφάσισε να αποχωρήσει προσωρινά από το Τέξας και πήγε στο Σαν
Φρανσίσκο. Όσο παρέμεινε εκεί, κατοικόυσε στις συνοικίες του Νορθ Μπιτς (North Beach) και του Χέιτ-Άσμπερυ (Haight-Ashbury).
Το
1964, η Τζάνις Τζόπλιν συνέθεσε με τον κιθαρίστα των Jefferson Airplane,
Τζόρμα Καουκόνεν, επτά μπλουζ κομμάτια:
"Typewriter Talk", "Trouble In Mind", "Kansas City Blues",
"Hesitation Blues", "Nobody Knows You When You're Down And Out",
"Daddy, Daddy, Daddy" και
"Long Black Train Blues". Κυκλοφόρησαν
αργότερα όλα μαζί στο άλμπουμ "The Typewriter Tape".
Εκείνο το
χρονικό διάστημα η χρήση ναρκωτικών από την ίδια, ηυξήθηκε κατακόρυφα, κάνοντας
περιστασιακά χρήση ηρωίνης. Επίσης, χρησιμοποιούσε και άλλα ψυχοτρόπα φάρμακα,
ενώ έπινε πολύ καθ' όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής της. Το αγαπημένο της
ποτό ήταν το Σάουδερν Κόμφορτ (Southern Comfort).
Την άνοιξη του 1965, οι φίλοι της βλέποντας τις συνέπειες της αμφεταμίνης στο
σώμα της (ίσχνωση του σκελετού, τήν έπεισαν να επιστρέψει άμεσα στη γενέτειρά
της. Στο Πορτ Άρθουρ άλλαξε τον τρόπο ζωής της. Έκανε την αρχή σταματώντας τη
χρήση ναρκωτικών και την κατανάλωση αλκοόλ, ενώ υιοθέτησε την περίφημη κόμμωση
"κυψέλη" και έκανε εγγραφή στο Πανεπιστήμιο Λάμαρ του Μπόουμοντ στο
τμήμα κοινωνιολογίας.
Λίγο πριν την
ένταξή της στους Big
Brother
and the Holdin Company, η Τζόπλιν κατέγραψε άλλα επτά
κομμάτια, μεταξύ των οποίων υπήρχαν το "Turtle Blues" και μια εναλλακτική εκδοχή του
"Cod'ine" της Μπέβερλυ Σαιντ Μαρί.
Εκδόθηκαν όλα μαζί στο άλμπουμ "This is Janis Joplin 1965", που κυκλοφόρησε το 1995.
Το μπλουζ φωνητικό ύφος της Τζόπλιν προσέλκυσε το ροκ συγκρότημα Big Brother and the Holdin Company, μια μπάντα που είχε αποκτήσει φήμη
μεταξύ των χίπις του Χέιτ-Άσμπερυ. Ο Τσετ Χελμς, που τήν είχε γνωρίσει στο
Τέξας, τήν προέτρεψε να ενταχθεί στο συγκρότημα, κάτι που πραγματοποιήθηκε
τελικά, στις 4 Ιουνίου του 1966.
Η πρώτη τους
εμφάνιση έγινε στο Άβαλον Μπώλρουμ (Avalon Ballroom), στο Σαν Φρανσίσκο. Μια συναυλία
τους εκεί, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ηχογραφήθηκε και κυκλοφόρησε στο
άλμπουμ Cheap
Thrills (Τσιπ
Θριλς), το 1984.
Τον Αύγουστο,
το συγκρότημα υπέγραψε μία συμφωνία με την ανεξάρτητη δισκογραφική εταιρεία Mainstream Records. Ταξίδεψαν όλοι μαζί στο Ιλλινόις και
ηχογράφησαν κάποια κομμάτια σε στούντιο του Σικάγο, αλλά ο ιδιοκτήτης της
δισκογραφικής, Μπομπ Σαντ, αρνήθηκε να πληρώσει τα αεροπορικά εισιτήρια για την
επιστροφή τους στην Καλιφόρνια. Τελικά, τα μέλη του συγκροτήματος αναγκάσθηκαν
να επιστρέψουν οδικώς (εκτός του Πίτερ Άλμπιν). Έτσι, η Τζόπλιν, όπως σχεδόν
και όλα τα άλλα μέλη της μπάντας, ξανάρχισε το ποτό και τη χρήση ναρκωτικών.
Μία από τις
πρώτες μεγάλες παραστάσεις της έγινε το 1967. Ήταν το ''Mantra-Rock Dance'', μια μουσική εκδήλωση, που
πραγματοποιήθηκε στις 29 Ιανουαρίου στο Άβαλον Μπώλρουμ. Εκείνη τη χρονική
περίοδο, γνώρισε και τον Κάντρυ Τζο Μακ Ντόναλντ από τους Country Joe and the Fish.
Έζησαν σαν
ζευγάρι για μερικούς μήνες.Το πρώτο άλμπουμ του συγκροτήματος κυκλοφόρησε τον
Αύγουστο του 1967, από την Columbia Records,
λίγο μετά την εμφάνιση της μπάντας στο Μοντερέυ Ποπ Φέστιβαλ (Monterey Pop Festival).
Το συγκρότημα
απέλυσε τον Τσετ Χελμς και προσέλαβε για μάνατζερ, τον Άλμπερτ Γκρόσσμαν, τον
οποίο, συνάντησαν πρώτη φορά στο Μοντερέυ Ποπ.
Το υπόλοιπο
του 1967, οι Big
Brother παρέμειναν
στην Καλιφόρνια. Το γκρουπ ξεκίνησε την πρώτη του περιοδεία στην Ανατολική Ακτή
και στις 16 Φεβρουαρίου του 1968, έδωσε συναυλία στη Φιλαδέλφεια. Την επομένη,
εμφανίσθηκαν στο Θέατρο Άντερσον, στη Νέα Υόρκη. Την τελευταία μέρα της
περιοδείας τους (7 Απριλίου), εμφανίσθηκαν στη συναυλία προς τιμήν του Μάρτιν
Λούθερ Κινγκ Τζούνιορ με τίτλο "Wake for Martin Luther King Jr.". Εκεί είχαν την ευκαιρία να
ανέβουν στη σκηνή, μαζί με μουσικούς-θρύλους, όπως: ο Τζίμι Χέντριξ, ο Τζωρτζ
Μπάντυ Γκάυ, η Τζόνι Μίτσελ, ο Ρίτσι Χέιβενς, ο Πωλ Μπάττερφιλντ, και ο Έλβιν
Μπίσοπ.
Το άλμπουμ Live at Winterland 1968 ηχογραφήθηκε στο Ουϊντερλαντ
Μπώλρουμ (Winterland Ballroom),
στις 12 και 13 Απριλίου. Το άλμπουμ έγινε διαθέσιμο για το κοινό, το 1998, όταν
η Sony Music Entertainment, τό κυκλοφόρησε σε μορφή δίσκου. Την
άνοιξη του 1968, η Τζάνις Τζόπλιν και οι Big Brother εμφανίσθηκαν για πρώτη φορά σε
τηλεοπτική εκπομπή, που μεταδιδόταν σε ολόκληρη τη χώρα.
Η εκπομπή
αυτή ήταν το The
Dick Cavett Show (Ντικ Κάβετ Σώου), η οποία είχε πάρει
το όνομά της από τον παρουσιαστή της, Ντικ Κάβετ. Τα επόμενα δύο χρόνια, η
Τζόπλιν εμφανίσθηκε τρεις φορές στην εκπομπή του Κάβετ και όλα τα στιγμιότυπα
από το αρχείο με τις κασέτες της εκπομπής, έχουν διατηρηθεί. Με τη δημοτικότητα
της τραγουδίστριας να ανεβαίνει, η μπάντα άρχισε σιγά-σιγά να γίνεται γνωστή ως
"Janis
Joplin and Big Brother and the Holding Company".
Αυτό ενόχλησε
πολύ τα υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος, [ τα οποία πίστευαν πως η Τζόπλιν
βρισκόταν σε ένα "ταξίδι στα άστρα". Η πλειοψηφία του κοινού, πάντως,
είχε την πεποίθηση ότι είχε έλθει η ώρα, η δημοφιλής τραγουδίστρια να παρατήσει
τους Big
Brother, καθώς
θεωρούνταν "λίγοι" πια για εκείνη.
Το περιοδικό TIME, τής έδωσε τον τίτλο της
"πιθανότατα ισχυρότερης τραγουδίστριας που είχε να επιδείξει το κίνημα των
λευκών της ροκ μουσικής", ενώ ο Ρίτσαρντ Γκόλντσταϊν έγραψε για εκείνη το
Μάιο του 1968 στο περιοδικό Vogue:
"Είναι η πιο συγκλονιστική ροκ γυναίκα.".
Στην πρώτη
της μεγάλη συμμετοχή σε στούντιο ηχογράφηση, η Τζόπλιν έπαιξε σημαντικό ρόλο
στην παραγωγή του δεύτερου άλμπουμ των Big Brother, Cheap Thrills. Λέγεται, πως κατά την περίοδο των
ηχογραφήσεων, η Τζόπλιν ήταν η πρώτη που έφθανε στο στούντιο και η τελευταία
που έφευγε από αυτό. Πλάνα από τις ηχογραφήσεις δείχνουν την Τζάνις ως τη
μεγάλη μορφή, η οποία ανέλαβε όλη την ευθύνη για την καταγραφή ενός θρυλικού
κομματιού, ονόματι "Summertime".
To
Cheap Thrills έφθασε στην πρώτη θέση του Billboard 200, οκτώ εβδομάδες μετά την
κυκλοφορία του και παρέμεινε εκεί για άλλες οκτώ συνεχόμενες εβδομάδες. Το
άλμπουμ έγινε χρυσό και πούλησε πάνω από ένα εκατομμύριο αντίγραφα, τον πρώτο
μήνα κυκλοφορίας του.
Το
σημαντικότερο κομμάτι του, το "Piece of My Heart" έφθασε στη δωδέκατη θέση του Billboard Hot 100, το φθινόπωρο του 1968.
Η μπάντα
έκανε άλλη μια περιοδεία στην Ανατολική Ακτή, στο διάστημα Ιουλίου-Αυγούστου
1968. Μετά την επιστροφή στο Σαν Φρανσίσκο για δύο συναυλίες στο Φεστιβάλ
Παλλάς οβ Φάιν Αρτς (Pallace of
Fine Arts Festival) στις 31 Αυγούστου και 1η
Σεπτεμβρίου, η Τζόπλιν ανακοίνωσε ότι θα αποχωρούσε από τους Big Brother. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1968, στο Φίλμορ
Ουέστ (Fillmore West),
οι οπαδοί της συνωστίζονταν, για να τιμήσουν την τελευταία επίσημη εμφάνιση της
Τζόπλιν με τους Big
Brother
and the Holdin Company. Οι άλλες δύο μπάντες, που
συμμετείχαν σε αυτή τη "μεθυστική" βραδιά ήταν οι Chicago (το 1968 ονομάζονταν Chicago Transit Authority) και οι Santana. H Tζάνις έκανε μια τελευταία εμφάνιση με
τους Big
Brother, την 1η
Δεκεμβρίου.
Μετά το
χωρισμό από τους Big
Brother, σχημάτισε
ένα νέο συγκρότημα, που θα τή στήριζε στις εμφανίσεις της, τους Kozmic Blues Band. Η μπάντα αυτή αποτελείτο από
μουσικούς όπως ο κιθαρίστας των Big Brother and the Holdin Company, Σαμ Άντριου και ο μετέπειτα
μπασσίστας των Full
Tilt Boogie Band, Μπραντ Κάμπελ. Η μπάντα επηρεάσθηκε
από τους R&B δημιουργούς της δεκαετίας του 60',
που συνεργάζονταν με τη Stax
Volt όπως οι Bar Kays και ο Ότις Ρέντινγκ.
Oι
ήχοι της Stax
Volt είχαν έναν
πιο μπλουζ, φανκ, σόουλ και ποπ προσανατολισμό, σε αντίθεση με τα περισσότερα
ψυχεδελικά συγκροτήματα της εποχής.
Από τις αρχές
του 1969, η Τζόπλιν χρησιμοποιούσε ηρωίνη αξίας Δολάριο ΗΠΑ την ημέρα, παρά τις
προσπάθειες που γίνονταν για να παραμείνει μακριά από τα ναρκωτικά, όσο η
μπάντα ηχογραφούσε το I
Got Dem Ol' Kozmic Blues Again Mama!. Ο παραγωγός των Kozmic Blues, Γκάμπριελ Μέκλερ δήλωσε -μετά το
θάνατο της Τζόπλιν- πως τή φιλοξένησε στο σπίτι του τον Ιούνιο του 1969, έτσι
ώστε να τήν κρατήσει μακριά από τη χρήση ναρκωτικών και άλλων ουσιών.
Οι δύο
μοναδικές πλήρως ηχογραφημένες συναυλίες της Τζόπλιν είναι αυτές που έδωσε στη
Φρανκφούρτη και τη Σουηδία με τους Kozmic Blues Band.
Οι Kozmic Blues Band εμφανίσθηκαν σε πολλές τηλεοπτικές
εκπομπές με την Τζόπλιν. Στην εκπομπή του Τομ Τζόουνς, οι Kozmic Blues έπαιξαν τα κομμάτια "Little Girl Blue" και "Raise Your Hand". Στο "Raise Your Hand", η Τζόπλιν τραγούδησε μαζί με
τον παρουσιαστή. Σε ένα επεισόδιο του Ντικ Κάβετ Σώου, τραγούδησαν το "Try (Just A Little Bit Harder)" και το "To Love Somebody". H Τζόπλιν, σε συνέντευξή της στον
Κάβετ, παραδέχθηκε πως πέρασε απαίσια κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής
περιοδείας της, υποστηρίζοντας ότι το κοινό ήταν πολύ νευρικό και ανυπόμονο.
Επίσης, απεκάλυψε πως ήταν τεράστια θαυμάστρια της -άγνωστης τότε- Τίνα Τέρνερ,
λέγοντας πως ήταν φανταστική τραγουδίστρια και χορεύτρια. Το άλμπουμ
κυκλοφόρησε το Σεπτέμβριο του 1968 και έγινε χρυσό λίγους μήνες αργότερα.
Παρόλ' αυτά, δεν έγινε τόσο επιτυχημένο, όσο το Cheap Thrills. Τα σχόλια για το νέο συγκρότημα
συγκρούονταν. Ορισμένοι κριτικοί μουσικής, όπως ο Ραλφ Τζ. Γκλίσον της "San Fransisco Chronicle" (Σαν Φρανσίσκο Χρόνικλ) είχαν
αρνητική άποψη για τους Kozmic
Blues. Ο Γκλίσον
έγραψε ότι: "Η Τζόπλιν πρέπει να διαλύσει τη νέα μπάντα και να επιστρέψει
αμέσως στους Big
Brother... (εάν τή
θέλουν και οι ίδιοι πίσω)". Άλλοι κριτικοί, όπως ο δημοσιογράφος Καρλ Μπέρνασταϊν
της Washington
Post (Ουάσινγκτον
Ποστ), αγνοούσαν τα ελαττώματα του συγκροτήματος και αφιέρωναν άρθρα, στην
τραγουδίστρια και τη "μαγική φωνή της". Το άλμπουμ έφθασε στην πέμπτη
θέση του Billboard
200, λίγες εβδομάδες μετά την κυκλοφορία του.
Το 1969, η
Τζόπλιν και οι Kozmic
Blues Band έκαναν περιοδεία σε Ευρώπη και Βόρεια
Αμερική. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας τους εμφανίσθηκαν στο Φεστιβάλ
Γούντστοκ το βράδυ του Σαββάτου της 16ης Αυγούστου. Παρέμειναν εκεί έως τις
πρώτες πρωινές ώρες της Κυριακής 17 Αυγούστου. Όταν το συγκρότημα πέταγε με
ελικόπτερο προς το χώρο της συναυλίας και η Τζόπλιν είδε το τεράστιο πλήθος
έγινε απίστευτα νευρική. Στην ταινία που γυρίσθηκε με αφιέρωμα το Φεστιβάλ
Γούντστοκ και κυκλοφόρησε το 1970, περιλαμβάνεται ένα βίντεο 37 δευτερολέπτων
με την Τζόπλιν να πηγαίνει προς το καμαρίνι της μαζί με τη στενή φίλη της,
Πέγκυ Κασέρτα. Οι εμπειρίες της Τζόπλιν στο Γούντστοκ δεν ήταν ευχάριστες,
καθώς περίμενε δέκα ώρες μέχρι να ανέβει στη σκηνή και στο διάστημα αυτό, έκανε
χρήση ηρωίνης.
Αυτό είχε
αποτέλεσμα το βράχνιασμα της φωνής της και τη δυσκολία της να χορέψει. Παρά τα
προβλήματα κατάφερε να αποδώσει τόσο καλά, που το κοινό εκστασιασμένο τήν
επευφημούσε και τήν ανάγκασε να εκτελέσει δύο φορές το "Ball and Chain". Η Τζόπλιν, όμως, ήταν
δυσαρεστημένη με την εμφάνισή της και κατηγόρησε την Κασέρτα.
Εκτός του
Γούντστοκ, η Τζόπλιν είχε προβλήματα και μετά από τέσσερις μήνες στο Μάντισον
Σκουέαρ Γκάρντεν (Madison Square
Garden), στη Νέα
Υόρκη, όπου ανέβηκε στη σκηνή με τους Τζόννυ Ουϊντερ και Πωλ Μπάττερφιλντ.
Σε συνέντευξή
της στο δημοσιογράφο Ντέιβιντ Ντάλτον είπε πως "το κοινό παρακολουθούσε
και άκουγε την κάθε νότα (που τραγουδούσα) έχοντας ένα ερώτημα στα μάτια του:
"Θα τά καταφέρει;", ενώ εκμυστηρεύθηκε πως ένοιωθε πιο άνετα στις
συναυλίες που έδινε στο Σαν Φρανσίσκο, σε χώρους που -συνήθως- συνδέονταν με
την αντικουλτούρα. Ο Σαμ Άντριου, που εγκατέλειψε τους Big Brother το Δεκέμβριο του 1968, για να
ενταχθεί στη μπάντα της Τζόπλιν, επέστρεψε στο παλιό του συγκρότημα, χωρίς αυτήν.
Οι Kozmic Blues διαλύθηκαν με το τέλος του 1969. Η
τελευταία τους εμφάνιση με την Τζόπλιν έγινε στο Μάντισον Σκουέαρ Γκάρντεν, το
βράδυ της 19ης Δεκεμβρίου.
Τον
Φεβρουάριο του 1970, η Τζόπλιν ταξίδεψε στη Βραζιλία, μαζί με τη φίλη της,
Λίντα Γκρεϊβενάιτς, όπου σταμάτησε τη χρήση ναρκωτικών και την κατανάλωση
αλκοόλ. Εκεί γνώρισε τον Ντέιβιντ Τζωρτζ Νιχάους, ο οποίος τή βοήθησε να
ξεφύγει από τα ναρκωτικά κι έζησε μαζί του για λίγες εβδομάδες.
Όταν
επέστρεψαν στις Η.Π.Α., όμως, η Τζόπλιν ξανακύλησε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το
χωρισμό της με τον Νιχάους. Εκείνη την περίοδο σχημάτισε μια νέα μπάντα, τους Full Tilt Boogie Band. Το συγκρότημα αποτελείτο κυρίως από
νεαρούς Καναδούς.
Οι Full Tilt Boogie Band ξεκίνησαν τις εμφανίσειες τους τον
Μάιο του 1970. Η Τζόπλιν έμεινε αρκετά ικανοποιημένη από τη νέα της μπάντα, η
οποία κατάφερε να αποσπάσει -ως επί το πλείστον- θετικά σχόλια από τους
κριτικούς. Λίγο πριν την έναρξη μιας καλοκαιρινής περιοδείας με τους Full Tilt Boogie Band, η Τζόπλιν εμφανίσθηκε με τους Big Brother and the Holdin Company, σε μια συναυλία επανασύνδεσης, στο
Φίλμορ Ουέστ, στις 4 Απριλίου. Ηχογραφήσεις από τη συναυλία αυτή κυκλοφόρησαν
το 1972. Εμφανίσθηκε πάλι μαζί τους στις 12 Απριλίου στο Ουίντερλαντ. Μέχρι που
ξεκίνησε την περιοδεία με τους Full
Tilt, η Τζόπλιν
υποστήριζε ότι είχε σταματήσει τα ναρκωτικά, είχε όμως αυξήσει την κατανάλωση
αλκοόλ.
Από τις 28
Ιουνίου, έως τις 4 Ιουλίου του 1970, η Τζόπλιν και οι Full Tilt Boogie Band εντάχθηκαν στο Φεστιβάλ Εξπρές, μια
περιοδεία που έλαβε χώρα σε διάφορα μέρη του Καναδά, μαζί με τους Grateful Dead, Delaney and Bonnie, Rick Danko and The Band, Έρικ Άντερσεν, και Ian & Sylvia. Εμφανίσθηκαν στις συναυλίες που
έγιναν στο Τορόντο, το Γουίνιπεγκ και το Κάλγκαρυ. Οι εμφανίσεις της Τζόπλιν
στο Φεστιβάλ Εξπρές, θεωρούνται από τις καλύτερές της. Πλάνα από την ερμηνεία
της στο τραγούδι "Tell
Mama" στο
Κάλγκαρυ, χρησιμοποιήθηκε από το MTV στις αρχές της δεκαετίας του 80'.
Την άνοιξη
και το καλοκαίρι του 1970, η Τζόπλιν ένα ψυχεδελικά βαμμένο φαρδύ κοστούμι και
φτερά στα μαλλιά.
Στην απόφασή
της αυτή, συνέβαλε η φίλη της και σχεδιάστρια Λίντα Γκρέιβεναϊτς. Κατά τη
διάρκεια της περιοδείας, η Τζόπλιν συνοδευόταν από το δημοσιογράφο του
περιοδικού Rolling Stone,
Ντέιβιντ Ντάλτον, ο οποίος έγραψε πολλά άρθρα, και στη συνέχεια βιβλίο για
εκείνη. Κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Εξπρές η Τζόπλιν είπε στον Ντάλτον τα
ακόλουθα:
"Είμαι
θύμα του ίδιου μου του εαυτού. Υπήρξε ένα διάστημα, που ήθελα να γνωρίζω τα
πάντα. Αυτό το συναίσθημα μέ έκανε συνήθως να νοιώθω δυστυχισμένη. Απλά, δεν
ήξερα πώς να τό χρησιμοποιήσω. Τώρα, όμως, έχω μάθει να χρησιμοποιώ το
συναίσθημα αυτό προς όφελός μου. Είμαι γεμάτη συγκίνηση και θέλω να
απελευθερωθώ. Εάν είσαι επάνω στη σκηνή και(το συναίσθημα αυτό) λειτουργεί
πραγματικά και έχεις το κοινό μαζί σου, αισθάνεσαι μια ενότητα."
Λίγο καιρό
πριν το θάνατό της, η Τζόπλιν εμφανίσθηκε δύο φορές στην εκπομπή του Ντικ
Κάβετ.
Σε μια από
τις τελευταίες δημόσιες εμφανίσεις της, στις 25 Ιουνίου του 1970, ανακοίνωσε
ότι θα παρευρεθεί στη συνάντηση των προ δεκαετίας συμμαθητών της.
Όταν ρωτήθηκε
για το εάν ήταν δημοφιλής στο σχολείο, παραδέχθηκε πως οι συμμαθητές της τήν
κορόιδευαν μέσα κι έξω από αυτό, ενώ διέδιδαν τη φήμη της "εκτός της
πόλης, μέχρι και εκτός της πολιτείας". Στις 3 Αυγούστου, αναφέρθηκε στην
εκπομπή του Κάβετ η επερχόμενη εμφάνιση της Τζόπλιν στο Festival for Peace (Φέστιβαλ φορ Πις), που θα
πραγματοποιούνταν στο Shea
Stadium (Στάδιο
Σέι), στο Κουίνς της Νέας Υόρκης, στις 6 Αυγούστου.
Η Τζόπλιν
παρευρέθη στη συνάντηση, στις 14 Αυγούστου, συνοδευόμενη από το συνάδελφο και
φίλο της, Μπομπ Νόιβιρτ, τον ατζέντη της, Τζον Κουκ και την αδελφή της, Λάουρα,
αλλά αποδείχθηκε τελικά μια δυσάρεστη εμπειρία για εκείνη.
Όταν ρωτήθηκε
εάν διασκέδασε όσο καιρό φοίτησε στο Λύκειο Τόμας Τζέφερσον, απάντησε:
"Μόνο όταν κατέβαινα τις σκάλες (δηλ. όταν αποχωρούσα)".
Η Τζόπλιν
δυσφήμισε το Πορτ Άρθουρ και τους ανθρώπους που τήν ταπείνωναν μια δεκαετία
νωρίτερα εκεί.
Η τελευταία
δημόσια εμφάνιση της Τζόπλιν με τους Full Tilt Boogie Band έλαβε χώρα στις 12 Αυγούστου 1970,
στο Harvard
Stadium (Στάδιο
Χάρβαρντ) στη Βοστώνη. Η παρουσία τους εκεί, σχολιάσθηκε θετικά στο εξώφυλλο
της εφημερίδας The
Harvard
Crimson, παρ' ότι
η μπάντα χρησιμοποίησε αυτοσχέδιους ενισχυτές, λόγω της κλοπής των ιδιόκτητων
μηχανημάτων της.
Στο διάστημα
Αυγούστου-Οκτωβρίου του 1970, το συγκρότημα μετέβη στο Λος Άντζελες για την
καταγραφή ενός νέου άλμπουμ, με παραγωγό τον Πωλ Ροθτσάιλντ, ο οποίος είχε
συνεργασθεί παλαιότερα με τους Doors.
Αν και η
Τζόπλιν πέθανε πριν την ολοκλήρωση των ηχογραφήσεων, υπήρχε, ήδη αρκετό
αξιοποιήσιμο υλικό για τη δημιουργία ενός άλμπουμ με μεγάλη διάρκεια.
Το αποτέλεσμα
αυτών των ηχογραφήσεων ήταν το Pearl
(1971). Αν και κυκλοφόρησε μετά το θάνατό της έγινε το πιο επιτυχημένο άλμπουμ
της καριέρας της, και στιγματίσθηκε από τη διασκευή του κομματιού του πρώην
εραστή της, Κρις Κριστόφερσον, "Me and Bobby McGee". To πρώτο κομμάτι, "Move Over", τό έγραψε η ίδια η Τζόπλιν,
αντανακλώντας μέσα από τους στίχους τα συναισθήματά της για την μεταχείρηση των
γυναικών από τους άντρες. To
κομμάτι "Mercedes Benz",
συντέθηκε από την Τζόπλιν, τον Νόιβιρτ και τον Μπιτ ποιητή Μάικλ Μακ Κλαρ. Το
κομμάτι "Βuried
Alive In The Blues", του οποίου η ηχογράφηση είχε
προγραμματισθεί για την ημέρα που η Τζόπλιν βρέθηκε νεκρή, συμπεριλήφθηκε στο
άλμπουμ, χωρίς, όμως, φωνητικά.
Το 2003, το Pearl κατετάγη στην 122η θέση των καλύτερων
μουσικών άλμπουμ όλων των εποχών, σύμφωνα με τον κατάλογο του περιοδικού
Ρόλλινγκ Στόουν.
Στις 24
Αυγούστου του 1970, η Τζόπλιν μετακινήθηκε στο ξενοδοχείο Λάντμαρκ Μότορ, το
οποίο βρίσκεται στο Hollywood Heights
(Χόλιγουντ Χάιτς) και κοντά στα στούντιο Sunset Sound Recorders, όπου ξεκίνησε να ηχογραφεί το
άλμπουμ της. Εκείνη την περίοδο, η Τζόπλιν δημιούργησε μια σχέση με τον
21άχρονο φοιτητή, έμπορο κοκαΐνης και μετέπειτα μυθιστορογράφο, Σεθ Μόργκαν, ο
οποίος τήν είχε επισκεφθεί αρκετές φορές στο σπίτι της στο Λάρκσπερ στην
Καλιφόρνια, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Το ζευγάρι αρραβωνιάστηκε στις
αρχές Σεπτεμβρίου, αν και εκείνος δεν έδειχνε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους
μουσικούς στόχους της Τζόπλιν.
Πολύ
αργότερα, ο Μόργκαν είπε στη βιογράφο Μύρα Φρίντμαν, ότι ως μη μουσικός,
αισθανόταν αποκλεισμένος στο στούντιο. Ο Μόργκαν έμενε στο σπίτι της Τζόπλιν
στο Λάρκσπερ, ενώ εκείνη διανυκτέρευε στο Λάντμαρκ και επισκεπτόταν το
Λάρκσπερ, για να βλέπει τον Μόργκαν και να ελέγχει την πρόοδο των ανακαινίσεων.
De Siris