Νίκος Χατζηαποστόλου
Ο Νίκος Χατζηαποστόλου υπήρξε συνθέτης, αρχιμουσικός και βαθύφωνος και μαζί με τον Θ. Σακελλαρίδη θεωρούνται ως οι βασικοί εκπρόσωποι της ελληνικής οπερέτας
Βιογραφία
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1884 (άλλες πηγές αναφέρουν το 1879, πράγμα το οποίο φαίνεται να είναι λάθος). Από μικρή ηλικία λέγεται ότι τραγουδούσε καντάδες παρέα με το μετέπειτα διάσημο βαρύτονο Γιάννη Αγγελόπουλο στους δρόμους της παλιάς Αθήνας. Συστηματικά μουσική σπούδασε στο Ωδείο Λόττνερ.
Αρχικά συνεργάστηκε ως χορωδός στο Ελληνικό Μελόδραμα του Διονυσίου Λαυράγκα. Παράλληλα όμως συνέθετε και τραγούδια. Πασίγνωστα είναι τα «Κοραλλένια χείλη σου» (σε στίχους Αντ. Χατζηαποστόλου) και το «Θα κόψω ρόδα μυρωμένα» (σε ποίηση Ιωάννη Πολέμη).
Ως αρχιμουσικός της ελληνικής οπερέτας περιόδευσε σε διάφορες γειτονικές χώρες. Από το 1912 ως το 1922, υπήρξε διευθυντής της χορωδίας του ναού της Αγίας Ειρήνης των Αθηνών. Τότε συνέθεσε και αξιόλογη τετράφωνη εκκλησιαστική μουσική (λειτουργίες, χερουβικά, ακολουθίες γάμου κ.ά.)
Το 1916, ακολούθησε το δρόμο που άνοιξε ο Σακελλαρίδης και έγραψε την πρώτη του οπερέτα την «Μοντέρνα Καμαριέρα». Συνολικά συνέθεσε γύρω στις 40 τρίπρακτες οπερέτες. Κορυφαία θέση κατέχουν Οι Απάχηδες των Αθηνών. Πρωτοανεβάστηκαν με μεγάλη επιτυχία στις 17 Αυγούστου 1921 στο θέατρο Αλάμπρα. Το λιμπρέτο ήταν του Γιάννη Πρινέα. Παίζονταν επί 3 συνεχόμενα χρόνια και παίζοται ακόμη από την Εθνική Λυρική Σκηνή τακτικά, ενώ έγιναν και ταινία.
Το 1928, μαζί με άλλους, ταξίδεψε στη Βιέννη και διευθύνοντας την εκεί ορχήστρα, ηχογράφησε δίσκους. Σύζυγός του υπήρξε η σοπράνο Μίνα Κυριακού και γιος τους ο Ανδρέας Χατζηαποστόλου, επίσης συνθέτης τραγουδιών.
Η διαφορά της μουσικής του σε σχέση με αυτήν του Σακελλαρίδη, του άλλου «συμβασιλιά» της αθηναϊκής οπερέτας, είναι ότι η δικιά του είναι συνήθως λαϊκότερη, ενώ η υπόθεση των οπερετών του λιγότερο κωμική. Ο Χατζηαποστόλου θεωρείται ως ο συνεχιστής του Νίκου Κόκκινου, παλιού συνθέτη αθηναϊκής καντάδας και καντσονέτας.
Τραγούδια του Νίκου Χατζηαποστόλου, που δεν ανήκουν σε οπερέτες και αγαπήθηκαν πολύ είναι ο «Αγωγιάτης», «Σαν παραμύθι», ο «Κατάδικος» (Αγάπησα ιδού το έγκλημά μου), «Καινούργια αγάπη» (Το αιώνιο το παράπονο), Μια μαργαρίτα, «Στις εκκλησιάς τα σκαλοπάτια», η «Καρδιά της μάνας», το «Μαντήλι», «Το νερωμένο κρασί», «Ο Προδωμένος», «Στον Αργαλειό» κ.α. Τα έργα του, ερμηνεύτηκαν μεταξύ άλλων από τους: Γιάννη Αγγελόπουλο, Τίτο Ξηρέλλη, Πέτρο Επιτροπάκη, Οδυσσέα Λάππα κ.α. Ο προικισμένος αυτός συνθέτης, έφυγε ξαφνικά στις 9 Αυγούστου του 1941. Πίσω του, άφησε έργο μεγάλο και αξιόλογο. Στην Πλάκα έχει στηθεί η προτομή του.
Οπερέτες
Μοντέρνα Καμαριέρα (1916)
Τα ερωτικά γυμνάσια (1917),
Η Μπεμπέκα (1918), (που ανεβάστηκε μεταφρασμένη και στην Ιταλία),
Οι Ερωτευμένοι (1919)
Κοντεσσίνα (1920),
Οι Απάχηδες των Αθηνών (1921)
Το κορίτσι της γειτονιάς (1922),
Πώς περνούν οι παντρεμένοι (1923),
Η γυναίκα του δρόμου (1924),
Μποέμικη αγάπη (1926),
Η πρώτη αγάπη (1929),
Ο μπαμπάς εκπαιδεύεται (1936), (βασισμένη στην ομώνυμη κωμωδία του Σπύρου Μελά)
Η καρδιά του πατέρα (1939),
Γκρεμισμένη Φωλιά,
Γιόλα,
Το πρώτο φιλί,
Τα δίχτυα της αγάπης
Η βλάμισσα
Στα τριαντάφυλλα
Μπλου-Μπλου
Ο μαχαραγιάς,
Οι κανταδόροι της Πλάκας
Οι πειραταί
Παληά και νέα χρόνια
Πόλα κ.ά.
De Siris