Τετάρτη 10 Αυγούστου 2011

Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας


Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας

Ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας γεννήθηκε το 1893 και πέθανε στις 10 Αυγούστου 1987, ήταν νομικός, λογοτέχνης και δημοσιογράφος. Διετέλεσε πρωθυπουργός και ήταν μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στη Ναύπακτο το 1893 και ήταν αδερφός του Θεμιστοκλή Αθανασιάδη Νόβα. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αρχικά ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και τη δικηγορία. Υπήρξε συντάκτης των εφημερίδων Ακρόπολις και Πολιτεία, και συνεκδότης (1933-1936) της εφημερίδας Νέος Κόσμος. Πέθανε το 1987, σε μεγάλη ηλικία.

Πολιτική σταδιοδρομία

Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Αιτωλοακαρνανίας το 1926, με το κόμμα των Ελευθεροφρόνων του Ιωάννη Μεταξά. Συνέχισε να εκλέγεται βουλευτής από το 1932 ως το 1964 με το Προοδευτικό Κόμμα του Γεωργίου Καφαντάρη, με το κόμμα των Φιλελευθέρων και με την Ένωση Κέντρου. Το 1936 εξελέγη αντιπρόεδρος της Βουλής. Από το 1945 διετέλεσε πολλές φορές υπουργός.
Συγκεκριμένα:  

1945 Υπουργός Εσωτερικών
1945-6, 1950 Υπουργός Παιδείας
1951 Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ
1951 Υπουργός Βιομηχανίας
1963-4 Υπουργός Προεδρίας της Κυβέρνησης

Το 1964, ως βουλευτής της Ένωσης Κέντρου, εξελέγη Πρόεδρος της Βουλής. Στις 15 Ιουλίου 1965, μεσούσης της πολιτειακής κρίσης που προέκυψε κατά την λεγόμενη Αποστασία όπου και ακολούθησε η γνωστή διαμάχη του Γεωργίου Παπανδρέου και Βασιλιά Κωνσταντίνου, όταν ο πρώτος επέμενε ν΄ αναλάβει το υπουργείο Άμυνας, αδιαφορώντας για το σκάνδαλο που θα ακολουθούσε, καθ΄ ον χρόνο ο γιος του φέρονταν αναμεμιγμένος στην υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ, χωρίς να περιμένει την ολοκλήρωση της έρευνας, ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας κλήθηκε από τον Βασιλέα να σχηματίσει κυβέρνηση.

Τότε κατηγορήθηκε από το συμπολιτευόμενο τύπο ότι ορκίστηκε πρωθυπουργός αμέσως μετά την τελευταία συνάντηση του Βασιλέως και του Γ. Παπανδρέου, χωρίς καν να περιμένει ο Βασιλεύς να υποβάλει ο τελευταίος γραπτή παραίτηση. Η αλήθεια όμως του γεγονότος απέχει κατά πολύ.

Είχαν προηγηθεί αρκετές συνομιλίες όπου άρχισε να διαφαίνεται η απειλή παραίτησης εκ μέρους του Πρωθυπουργού. Ο Βασιλεύς δεν ήθελε να γίνει συνεργός σ΄ ένα τέτοιο σκάνδαλο που θα μπορούσε να ξεσπάσει στη περίπτωση που θα ενέδιδε στην παράλογη αξίωση του Πρωθυπουργού. Μάλιστα ο Βασιλεύς του ζητούσε να ορίσει οποιονδήποτε άλλον στη θέση υπουργού Αμύνης και αμέσως θα τον ενέκρινε σύμφωνα με την συνταγματική υπαγόρευση σχετικού άρθρου. Ο Γ.Παπανδρέου ούτε αυτή τη λύση δέχθηκε παραμένοντας στην αδιάλλακτη θέση του.

Την εποχή εκείνη ο Βασιλεύς είχε ολόκληρο συμβουλευτικό επιτελείο από καθηγητές του Πανεπιστημίου που τελούσαν υπό τον διευθυντή του διπλωματικού γραφείου του Βασιλικού Οίκου, του Δ. Μπιτσίου. Όταν άρχισε να διαφαίνεται το πρόβλημα διαδοχής ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Συνταγματικού Δικαίου Χρ. Σγουρίτσας γνωμοδότησε υπέρ της προτίμησης του Γ. Αθανασιάδη Νόβα επειδή ήταν Πρόεδρος της Βουλής και είχε ψηφισθεί από το κόμμα της πλειοψηφίας. Έτσι μετά την τελευταία συνάντηση Γ. Παπανδρέου - Βασιλέως και τη δήλωση της παραίτηαης, εξερχόμενος ο πρώτος των ανακτόρων δημοσιοποίησε αμέσως την προφορική του παραίτηση εκθέτοντας τη χώρα ότι έμενε χωρίς πρωθυπουργό. Προ αυτής της κατάστασης και με το φόβο της εκδήλωσης εκείνης της νύκτας επαπειλούμενου πραξικοπήματος, ο Βασιλεύς ακολουθώντας την εισήγηση Σγουρίτσα κάλεσε αμέσως τον Γ. Αθανασιάδη Νόβα και του έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης σύμφωνα με σχετικά άρθρα του Συντάγματος, χωρίς έτσι να υπάρξει κενό κυβερνητικής εξουσίας.

Παρά ταύτα ο Γ. Αθανασιάδης-Νόβας στιγματίστηκε ως ο πρώτος «Πρωθυπουργός της Αποστασίας» παρότι η Κυβέρνησή του τελικά δεν πέτυχε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης και παραιτήθηκε. Ακολούθησε νέα αποτυχημένη προσπάθεια σχηματισμού Κυβέρνησης (υπό τον Ηλία Τσιριμώκο) όταν προσκλήθηκε από τον Βασιλέα και έλαβε σχετική εντολή, όπου και αυτός δεν κατάφερε να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης. Τούτου ακολούθησε τελικά η Κυβέρνηση Στέφανου Στεφανόπουλου (1965-66), η οποία και κατάφερε να περιβληθεί με τη ψήφο εμπιστοσύνης. Στην κυβέρνηση αυτή ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας διετέλεσε αντιπρόεδρος.

Λογοτεχνική δραστηριότητα

Παράλληλα με την πολιτική του σταδιοδρομία, ο Γεώργιος Αθανασιάδης-Νόβας δεν έπαψε ποτέ να ασχολείται με τη λογοτεχνία. Έγραψε ποιήματα και πεζά. Όλα του τα έργα του είναι εμπνευσμένα από την επαρχία, τον τόπο καταγωγής του, τη φύση και γενικά την ελληνική παράδοση. Στη λογοτεχνία δραστηριοποιούνταν με το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «Γεώργιος Αθάνας». Το 1955 εξελέγη Ακαδημαϊκός. Τιμήθηκε επίσης με το Βραβείο Βικέλα της Ακαδημίας Αθηνών.

Ποιητικές συλλογές

"Αγάπη στον Έπαχτο" (1922)
"Τραγούδια των Βουνών" (1953)
"Ευδοκία" (1955)
"Τίμιο Δώρο" (1969)
"Αστέγνωτο Δάκρυ" (1971)

Συλλογές διηγημάτων

"10 έρωτες" (1931)
"Απλοϊκές Ψυχές" (1931)
"Βαθιές Ρίζες" (1968)

«Γαργάλατας»

Το προσωνύμιο "Γαργάλατας", το οποίο χρησιμοποιούταν ευρέως από τους πολιτικούς του αντιπάλους, κυρίως κατά την ταραχώδη περίοδο της Αποστασίας, προέρχεται από τετράστιχο που γράφτηκε με σκωπτική διάθεση και του αποδόθηκε από τον δημοσιογράφο Κώστα Σταματίου στη στήλη «Αδιακρισίες» της εφημερίδας «Τα Νέα», όπως εξηγεί σε άρθρο του (φύλλο 17902/30-3-2004) στην ίδια εφημερίδα ο Λευτέρης Παπαδόπουλος.

De Siris