Πέμπτη 15 Νοεμβρίου 2012

Κωνσταντίνος Η΄


Κωνσταντίνος Η΄

Ο Κωνσταντίνος Η΄, γιος του Ρωμανού Β΄ και της Θεοφανούς, γεννήθηκε γύρω στα 960 και πέθανε στις 15 Νοεμβρίου 1028. Ήταν ο μικρότερος αδελφός του Βασιλείου Β΄ και συμβασίλευσε μαζί του από το 963 μέχρι το 1025.

Βιογραφία

Τα πρώτα χρόνια της βασιλείας τους, τα δύο αδέλφια είχαν επισκιασθεί από τους στρατιωτικούς Νικηφόρο Φωκά και Ιωάννη Τσιμισκή, καθώς και από τον ευνούχο θείο τους Βασίλειο. Αυτήν την περίοδο ο ευνούχος Βασίλειος είχε ωθήσει τα δύο αδέλφια στον έκλυτο βίο και τις κάθε είδους διασκεδάσεις προκειμένου να τους κρατάει μακριά από την εξουσία και να είναι πάντοτε εξαρτώμενοι απ’ αυτόν. Όταν ο Βασίλειος ανέλαβε την εξουσία, ο Κωνσταντίνος συνέχισε να αδιαφορεί για τις κρατικές υποθέσεις και να ασχολείται μόνο με τις διασκεδάσεις του. Λέγεται μάλιστα ότι περνούσε περισσότερο καιρό στον Ιππόδρομο απ’ ότι στην αίθουσα του θρόνου.

Ο Κωνσταντίνος αρχικά είχε αρραβωνιαστεί με μια κόρη του τσάρου Βόρι Β΄ της Βουλγαρίας, τελικά όμως παντρεύτηκε με μια Βυζαντινή αριστοκράτισσα, την Ελένη, με την οποία απέκτησε τρεις κόρες, την Ευδοκία, που έγινε μοναχή, τη Ζωή και τη Θεοδώρα. Μετά το θάνατο του αδελφού του και του ίδιου, οι δυο αδελφές έμειναν οι τελευταίοι απόγονοι της Μακεδονικής δυναστείας.

Στέφθηκε συναυτοκράτορας το 962 και φορούσε το στέμμα ήδη επί 63 χρόνια, όταν στις 25 Δεκεμβρίου 1025, μετά το θάνατο του αδελφού του, κλήθηκε να αναλάβει ως μονοκράτορας την διακυβέρνηση της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Ο έκλυτος βίος των νεανικών του χρόνων είχαν επιβαρύνει σοβαρότατα την υγεία του, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να ασκήσει αποτελεσματικά την εξουσία. Όμως είναι άδικο να θεωρηθεί η βασιλεία του καταστροφική. Μέσα στα λιγότερο από τρία χρόνια κατάφερε να κινητοποιήσει την κρατική μηχανή, με αποτέλεσμα αυτή να συγκεντρώσει φόρους πέντε ετών (δηλαδή και τους καθυστερούμενους από τα χρόνια του Βασιλείου Β’ φόρους). Επίσης παρά τις συνεχείς πιέσεις της αριστοκρατίας της γης δεν δέχτηκε να ακυρώσει το αλληλέγγυον και τους υπόλοιπους νόμους, οι οποίοι προστάτευαν τους μικροκαλλιεργητές από τους δυνατούς.

Κύριο μέλημα της βασιλείας του ήταν να βρεθούν σύζυγοι για τις ηλικιωμένες κόρες του, που θα τον διαδεχόντουσαν. Τελικά, ήδη βαρύτατα ασθενής, κατάφερε να παντρέψει τη Ζωή με τον Ύπαρχο Κωνσταντινουπόλεως και παλιό αριστοκράτη Ρωμανό τον Αργυρό. Λίγες μέρες μετά το γάμο, στις 15 Νοεμβρίου 1028, πέθανε. Τον διαδέχτηκε ο γαμπρός του Ρωμανός. Κυριότερη πηγή της βασιλείας του είναι η χρονογραφία του Μιχαήλ Ψελλού.

De Siris