Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ'
Ο Βενέδικτος ΙΣΤ', κοσμικό όνομα Γιόζεφ Άλοϊς Ράτσινγκερ, είναι ο 265ος Πάπας, Επίσκοπος Ρώμης και επικεφαλής της Καθολικής Εκκλησίας. Είναι επίσης ανώτατος άρχοντας του ανεξάρτητου κράτους-πόλεως του Βατικανού. Έπειτα από
την παραίτησή του, στις 28 Φεβρουαρίου 2013, έλαβε τον τίτλο «Επίτιμος Πάπας» (Pontifex emeritus) και συνεχίζει να προσφωνείται ως «Η
Αγιότητά σας, Βενέδικτε ΙΣΤ'».
Βιογραφικό
Ο Γιόζεφ Ράτσιγκερ γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1927 στο Μαρκτλ αμ Ινν, στη Βαυαρία της Γερμανίας, όπου ο πατέρας του ήταν αστυνομικός. Τα αδέρφια του ήταν η Μαρία και ο Γκέοργκ Ράτσιγκερ. Όταν έκλεισε τα 14 έγινε, όπως του επέβαλλε ο νόμος, υποχρεωτικά μέλος της χιτλερικής νεολαίας. Από την αρχή όμως δεν πήγαινε στις συναντήσεις και έκανε αίτηση για να παραιτηθεί από μέλος. Το 1943, με ηλικία 16 ετών, υποχρεώθηκε από το Τρίτο Ράιχ να υπηρετήσει με τους υπόλοιπους συμμαθητές του στα αντιαεροπορικά πυροβόλα για την υπεράσπιση ενός εργοστασίου της BMW, έξω από το Μόναχο. Έκανε την βασική εκπαίδευση και στάλθηκε στην Ουγγαρία, από όπου το 1944 ρισκάροντας την θανατική ποινή κατάφερε να διαφύγει.
Από το 1946 μέχρι το 1951 σπούδασε θεολογία και φιλοσοφία. Το 1951 δέχτηκε το μυστήριο της Ιεροσύνης μαζί με τον μεγαλύτερο αδερφό του, Γκέοργκ Ράτσιγκερ. Το 1953 πήρε διδακτορικό στη θεολογία και το 1957 υπέβαλε την υφηγεσία του στο πανεπιστήμιο του Μονάχου. Ένα χρόνο αργότερα, το 1958, ο Ράτσιγκερ έγινε καθηγητής δογματικής θεολογίας στην Ανώτατη Φιλοσοφική Θεολογική Σχολή του Φράιζιγκ. Μέχρι το 1977 εργάστηκε σε αυτόν τον τομέα στα Πανεπιστήμιο του Μονάχου, του Μίνστερ, του Τίμπιγκεν και του Ρέγκενσμπουργκ. Από το 1962 μέχρι το 1965 ήταν παράλληλα και σύμβουλος του Αρχιεπίσκοπου Κολονίας, του Καρδινάλιου Γιόζεφ Φρινγκς.
Το 1977 ο Παύλος ΣΤ' ανακήρυξε τον Ράτσιγκερ καρδινάλιο. Το 1978 ο Καρδινάλιος Ράτσιγκερ συμμετείχε στην εκλογή του Ιωάννη Παύλου Α' και του Ιωάννη Παύλου Β'. Ο Ιωάννης Παύλος Β' τον κάλεσε το 1981 να μείνει στη Ρώμη σαν ανώτερος του σύμβουλος για θεολογικά θέματα.
Μετά το θάνατο του Ιωάννη Παύλου του Β', ο Ράτσιγκερ εξελέγη από το συμβούλιο των καρδιναλίων (κονκλάβιο) στις 19 Απριλίου 2005, και έγινε μετά τον Αδριανό ΣΤ' ο πρώτος γερμανός Πάπας της Καθολικής Εκκλησίας μετά από 482 χρόνια. Τρεις μέρες πριν εκλεγεί Πάπας έκλεισε τα 78. Έτσι από το 1730 και μετά είναι ο μεγαλύτερος σε ηλικία εκλεγμένος Πάπας. Το όνομα που επέλεξε για την ενθρόνισή του ήταν Βενέδικτος ΙΣΤ'.
Έργο ως Πάπας
Ο Βενέδικτος ΙΣΤ' θεωρείται Πάπας που μένει προσηλωμένος στις παραδοσιακές απόψεις της καθολικής εκκλησίας. Έχει δεχτεί κριτική για την αμετακίνητη θέση της Καθολικής Εκκλησίας κατά της χρήσης προφυλακτικών, που θεωρείται απ’ τους ειδικούς καίριας σημασίας για την αναχαίτιση της εξάπλωσης της επιδημίας του AIDS στην Αφρική. Δήλωσε ότι θέλει να συνεχίσει τις προσπάθειες διαλόγου με άλλες θρησκείες, καθώς και με τα υπόλοιπα χριστιανικά δόγματα.
Κρίση με το Ισλάμ
Τον Σεπτέμβριο του 2006 βρέθηκε στο στόχαστρο του μουσουλμανικού κόσμου. Ολα ξεκίνησαν από τις δηλώσεις του που έγιναν κατά την επίσκεψή του στη Γερμανία, στις 14 Σεπτεμβρίου 2006. Δανειζόμενος αυτούσιο τμήμα διαλόγου του Βυζαντινού αυτοκράτορα Μανουήλ Β΄ Παλαιολόγου με Πέρση λόγιο και θέμα τις αλήθειες του Ισλάμ και του Χριστιανισμού, είπε: «Ο αυτοκράτορας μιλά για το θέμα του τζιχάντ, του ιερού πολέμου. Έλεγε, και μεταφέρω αυτούσια τη φράση: Δείξε μου τι νέο έφερε ο Μωάμεθ και εκεί θα βρεις μόνον πράγματα διαβολικά και απάνθρωπα, όπως η διαταγή του να διαδοθεί η πίστη που κήρυττε με το σπαθί». Αντιλαμβανόμενος ξεκάθαρα το πόσο λεπτό είναι το θέμα, σημειώνουν διεθνή πρακτορεία, ο Πάπας είπε δύο φορές τη φράση «μεταφέρω αυτούσια τη φράση», δίχως να σχολιάσει θετικά ή αρνητικά την παράθεση. Τη «βαθιά λύπη» του, για τις αντιδράσεις που προκάλεσαν στο μουσουλμανικό κόσμο οι δηλώσεις του στη Γερμανία, εξέφρασε ο Πάπας, στις 18 Σεπτεμβρίου 2006, πολλοί όμως ήταν αυτοί που δεν ικανοποιήθηκαν. Διαδηλώσεις, βανδαλισμοί, αλλά και μια δολοφονία Ιταλίδας καλόγριας στην Σομαλία φέρεται να αποτέλεσαν απάντηση στην «προσβολή».
Ταξίδια
Τουρκία, Νοέμβριος 2006
Εν μέσω πολλών αντιδράσεων, ο Πάπας Βενέδικτος ΙΣΤ' πραγματοποίησε επίσημη επίσκεψη στην Τουρκία κατόπιν πρόσκλησης του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου του Α΄.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης αυτής, παρέστη στους εορτασμούς για τη θρονική εορτή του Οικουμενικού Πατριαρχείου και υπέγραψε κοινή διακήρυξη με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Επισκέφτηκε την Αγία Σοφία, αλλά και το Μπλε Τζαμί, σε μια προσπάθεια κατευνασμού των αντιδράσεων του μουσουλμανικού κόσμου απέναντι στο πρόσωπό του, λόγω των δηλώσεών του, δύο μήνες νωρίτερα. Αντιδράσεις, όμως, καταγράφονται και από μέλη της κοινότητας του Αγίου Όρους για τα όσα διαδραματίστηκαν στον Πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου στις 30 Νοεμβρίου, την ημέρα μνήμης του Αγίου Ανδρέα (θρονική εορτή για το Οικουμενικό Πατριαρχείο), δηλαδή τη συμμετοχή του Πάπα στην τέλεση Θείας Λειτουργίας και τις τιμές που του αποδόθηκαν εντός του Ιερού Ναού.
Γενικά στοιχεία
Ο Βενέδικτος ΙΣΤ' έχει ως μητρική του γλώσσα τα γερμανικά και μιλάει σε πολύ καλό επίπεδο ιταλικά, γαλλικά, λατινικά, αγγλικά και τα ισπανικά. Εκτός αυτού διαβάζει τα αρχαία ελληνικά και τα εβραϊκά.
Παραίτηση
Στις 10
Φεβρουαρίου 2013, ο Πάπας Βενέδικτος ανακοίνωσε σε ιδιωτικό εκκλησιαστικό
συμβούλιο ότι θα παραιτείτο του αξιώματός του στις 28 Φεβρουαρίου 2013, λόγω
της επιδεινούμενης υγείας του, αναφέροντας ότι «στον σημερινό κόσμο, στον οποίο
λαμβάνουν χώρα τόσες ταχείες αλλαγές και που ταράζεται από βαθύτατα ερωτήματα
επί της πίστης, ώστε να είναι δυνατή η διακυβέρνηση από τον θρόνο του Αγίου
Πέτρου και να τελούνται οι λειτουργίες, τόσο η πνευματικές όσο και οι σωματικές
αντοχές είναι απαραίτητες». Το Βατικανό επιβεβαίωσε την είδηση στις 11
Φεβρουαρίου και ανέφερε ότι ο Παπικός Θρόνος θα είναι κενός (Sede Vacante) από
τις τις 28 Φεβρουαρίου 2013 στις 20:00 (τοπική ώρα) έως την ανάδειξη του
διαδόχου από το Κονκλάβιο του 2013.
Η κίνηση αυτή
ήταν εντελώς απρόσμενη για τους σύγχρονους καιρούς, καθώς όλοι οι Πάπες
διατηρούσαν το αξίωμά τους μέχρι τον θάνατό τους. Είναι ο πρώτος Πάπας από τον
Γρηγόριο ΙΒ΄ το 1415 που παραιτήθηκε του αξιώματός του, και ο δεύτερος Πάπας
Βενέδικτος, με τον προηγούμενο να είναι ο Πάπας Βενέδικτος Θ΄.
Ο Βενέδικτος
δήλωσε ότι μετά την παραίτησή του θα συνέχιζε να υπηρετεί την εκκλησία «μέσω
μιας ζωής αφιερωμένης στην προσευχή
De Siris