Τετάρτη 4 Ιανουαρίου 2012

ΕΡΕ


Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις 

 Η Εθνική Ριζοσπαστική Ένωσις (ΕΡΕ) ήταν ελληνικό πολιτικό κόμμα που ιδρύθηκε στις 4 Ιανουαρίου 1956.

Το ιστορικό υπόβαθρο της ίδρυσης της και τα πρώτα χρóνια διακυβέρνησης

Το 1955 βρίσκει τον Αλέξανδρο Παπάγο πρωθυπουργό της Ελλάδας και πρόεδρο του δεξιού Ελληνικού Συναγερμού. Ωστόσο η πρωθυπουργία του Παπάγου θα διακοπεί με τον ξαφνικό θάνατό του τον Οκτώβρη. Αμέσως μετά το παλάτι θα καλέσει τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στα ανάκτορα προκειμένου να του δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Αμέσως ο Καραμνλής θέλησε να αντικαταστήσει το Συναγερμό με ένα άλλο πολιτικό κόμμα.

Έτσι στις 4 Γενάρη ιδρύθηκε η Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση. Κατά την ίδρυση της ΕΡΕ προσχώρησαν σ' αυτήν τα περισσότερα στελέχη του διαλυθέντος κόμματος του Ελληνικού Συναγερμού καθώς και πολλοί πολιτευόμενοι από άλλα κόμματα. Στις εκλογές της 29ης Φεβρουαρίου 1956 που διενεργήθηκαν με κυβέρνηση Κ. Καραμανλή η ΕΡΕ πέτυχε την απόλυτη πλειοψηφία στο νέο Κοινοβούλιο, παρ' ότι σε ψήφους υπολείφτηκε του αντιπάλου συνδυασμού και ο αρχηγός της σχημάτισε Κυβέρνηση που παρέμεινε στην αρχή μέχρι την 5 Μαρτίου 1958, όταν παραιτήθηκε. Στις διενεργηθείσες στις 11 Μαΐου εκλογές, υπό την υπηρεσιακή κυβέρνηση Κ. Γεωργακόπουλου, η ΕΡΕ πέτυχε και πάλι την πλειοψηφία.

"Περικλής", Εκλογές Βίας και νοθείας και παρακράτος

Στις εκλογές του 1958 η ΕΔΑ αναδείχθηκε αξιωματική αντιπολίτευση με ποσοστό 24,4%. Το γεγονός αυτό προκάλεσε έντονη ανησυχία στην κυβέρνηση της ΕΡΕ, η οποία αντέδρασε άμεσα συγκροτώντας μυστική επιτροπή στα πλαίσια του σχεδίου "Περικλής" στην οποία συμμετείχαν οι Γεώργιος Παπαδόπουλος, Γεώργιος Γεωργαλάς και Λευτέρης Σταυρίδης. Σκοπός του "Περικλή" ήταν ο περιορισμός της επιρροής της ΕΔΑ και η εφαρμογή του θα είχε βαθειά χρονική διάρκεια. Επιπλέον η ΕΡΕ χρηματοδότησε διάφορους αντικομμουνιστικούς, συντηρητικούς και εθνικιστικούς κύκλους, κυρίως δημοσιογραφικούς, σπαταλώντας μάλιστα μεγάλο μέγεθος οικονομικών πόρων. Τελικά το σχέδιο βρήκε ανοιχτή εφαρμογή στις εκλογές του 1961, που ονομάστηκαν εκλογές βίας και νοθείας. Εντούτοις, το σχέδιο καταγγέλθηκε από την ΕΔΑ και την Ένωση Κέντρου. Παρά ταύτα, η ΕΡΕ διατήρησε επαφές με διάφορους ακροδεξιούς κύκλους, κυρίως με παρακρατικές οργανώσεις (π.χ. Οργάνωση Καρφίτσα).

Ωστόσο, η κατάσταση θα ξεφύγει από τον έλεγχο της ΕΡΕ το 1963 όταν θα δολοφονηθεί από την Καρφίτσα ο Γρηγόρης Λαμπράκης, βουλευτής της ΕΔΑ και θα τραυματιστεί ο Γιώργος Τσαρουχάς. Τότε, ο Καραμανλής θα αναφωνήσει το περίφημο «Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο» θέλοντας έμμεσα να στιγματίσει το παλάτι και την Φρειδερίκη.

Η πορεία μετά τον Καραμανλή

Μετά την ήττα του κόμματός του το 1963 ο Καραμανλής παραιτήθηκε και μετέβη στο εξωτερικό με ψευδώνυμο, από το αεροδρόμιο του Ελληνικού και παρά την αντίθεση του Βασιλέως Παύλου να μη φύγει. Αρχηγός τότε της ΕΡΕ ανέλαβε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος που ήττήθηκε στις εκλογές της 17ης Φεβρουαρίου 1964 από την ΕΚ του Γ. Παπανδρέου. Η ΕΡΕ πρωταγωνίστησε στις πολιτικές εξελίξεις την διετία 1965-1967, μετά την παραίτηση του Γεωργίου Παπανδρέου (15 Ιουλίου 1965) και στις 3 Απριλίου 1967 ο αρχηγός της σχημάτισε κυβέρνηση με σκοπό να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές στις 31 Μαΐου.

Όμως τους πρόλαβε το πραξικόπημα των επίορκων αξιωματικών στις 21 Απριλίου 1967 και η ΕΡΕ όπως και όλα τα υφιστάμενα τότε πολιτικά κόμματα και πολιτικές οργανώσεις διαλύθηκε.

Διάδοχο της ΕΡΕ κόμμα μεταδικτατορικά θεωρείται η Νέα Δημοκρατία, ιδρυθείσα κάτω από νέες συνθήκες το 1974 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, κινούμενη στον ίδιο πολιτικό χώρο.

De Siris