Γεώργιος Γκουρτζίεφ
Ο Γεώργιος
Γκουρτζίεφ (Γεώργιος Γεωργιάδης), γεννήθηκε στις 13 Ιανουαρίου 1866 και πέθανε στις 29 Οκτωβρίου 1949, ήταν
Ελληνο-Αρμένιος μυστικιστής φιλόσοφος και πνευματικός δάσκαλος.
Βιογραφία
Ο Γκουρτζίεφ
γεννήθηκε στην Αλεξανδρούπολη (Gyumri),
της σημερινής Αρμενίας (τότε περιοχή της Ρωσικής Αυτοκρατορίας), από πατέρα
Πόντιο και Αρμένια μητέρα. Το ακριβές έτος της γέννησής του κυμαίνεται μεταξύ
του 1866 και του 1877 και δεν είναι γνωστό με βεβαιότητα. Μεγάλωσε στο Καρς της
Τουρκίας και στα νεανικά του χρόνια ταξίδεψε σε πολλά μέρη του κόσμου (Κεντρική
Ασία, Αίγυπτος, Ρώμη, Ελλάδα και αλλού), πριν επιστρέψει στην Ρωσία το 1912.
Το 1912 ο
Γκουρτζίεφ αρχίζει να συγκεντρώνει τους μαθητές του και να οργανώνει ομάδες στη
Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη. Την ίδια χρονιά παντρεύεται την Julia Ostrowska. Το 1916 δέχεται ως μαθητή του τον
Πήτερ Ουσπένσκυ. Την εποχή της Ρωσικής Επανάστασης (1917), μαζί με ομάδα
μαθητών του, αφήνει την Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη και μετακινείται στην
περιοχή του Καυκάσου και κατόπιν στην Κωνσταντινούπολη.
Το 1922
εγκαθίσταται με πολλούς μαθητές του στο Παρίσι και ιδρύει εκεί το Ινστιτούτο
για την αρμονική ανάπτυξη του Ανθρώπου. Το 1924 επισκέπτεται τις Η.Π.Α., και
διαλύει το Ινστιτούτο του, χωρίς ωστόσο να σταματήσει να διδάσκει.
Ο Γκουρτζίεφ
πέθανε τον Οκτώβριο του 1949 και κηδεύτηκε στο Παρίσι.
Διδασκαλία
Ο Γκουρτζίεφ
ποτέ δεν αποκάλυψε την προέλευση της διδασκαλίας του και υποστήριζε ότι έχει
ξεχωριστή προέλευση από κάθε άλλη γνωστή διδασκαλία. Πάντως σε αυτήν
αναγνωρίζονται στοιχεία που υπάρχουν και σε θρησκείες όπως ο Βουδισμός, ο
Χριστιανισμός και το Σουφικό Ισλάμ.
Η βασική του
θέση και διδασκαλία είναι ότι ο άνθρωπος κατά τη διάρκεια του βίου του ζει σε
μία μορφή ύπνου και σχεδόν καθ' ολοκληρία μηχανικά χωρίς να έχει πραγματική
γνώση ούτε της εξωτερικής αλλά κυρίως της εσωτερικής του πραγματικότητας. Από
αυτή την κατάσταση ο άνθρωπος μπορεί να δραπετεύσει μέσω δικής του συνειδητής
προσπάθειας και θεληματικής ταλαιπωρίας και με τη βοήθεια ανθρώπων που έχουν
ήδη προχωρήσει πριν από αυτόν σε κάποιον βαθμό προς αυτή την κατεύθυνση. Η
ανακάλυψη του τι ακριβώς σημαίνουν οι όροι "συνειδητή προσπάθεια" και
"θεληματική ταλαιπωρία" που χρησιμοποιούσε ο Γκουρτζίεφ αποτελεί η
ίδια τμήμα της διαδικασίας της εξέλιξης του κάθε ανθρώπου.
Το σύστημα
διδασκαλίας που πρότεινε, απευθύνεται στην πλειονότητα των ανθρώπων, χωρίς να
τίθεται ζήτημα φύλου, καταγωγής, θρησκείας, κ.λ.π..
Για τους
περισσότερους μελετητές ο Γκουρτζίεφ θα παραμένει ένα αίνιγμα, κάτι που ίσως
αποτελούσε και την επιθυμία και του ίδιου, χωρίς αυτό σε καμία περίπτωση να
σημαίνει απομάκρυνση από τον κοινό άνθρωπο, αλλά το αντίθετο. Άλλωστε μια από
τις φράσεις - διδασκαλία του είναι "Αν θες κάτι δικό σου για πάντα, δώρησε
το", μια φράση κλειδί για την προσφορά στον συνάνθρωπο.
Βιβλιογραφία
Βιβλία του
ιδίου
Γ.Γκουρτζίεφ,
Ιστορίες του Βεελζεβούλ στον εγγονό του, εκδ. Πύρινος Κόσμος (3 τόμοι)
Γ.Γκουρτζίεφ,
Συναντήσεις με αξιοσημείωτους ανθρώπους, εκδ. Χατζηνικολή
Γ.Γκουρτζίεφ,
Η ζωή είναι πραγματική μόνο όταν «Είμαι», εκδ. Πύρινος Κόσμος
Γ.Γκουρτζίεφ,
Ο Γκουρτζίεφ μιλά στους μαθητές του, εκδ. Πύρινος Κόσμος (συλλογή ομιλιών του
Γκουρτζίεφ)
Ενδεικτική
βιβλιογραφία άλλων συγγραφέων
Τζων Μπένετ,
Γκουρτζίεφ, ένα πολύ μεγάλο αίνιγμα, εκδ. Σωμανους
Μωρίς Νικόλ,
Ψυχολογικά σχόλια στην διδασκαλία του Γκουρτζίεφ, εκδ. Γαβριηλίδης
Πήτερ
Ουσπένσκυ, Αναζητώντας τον κόσμο του θαυμαστού, εκδ. Πύρινος Κόσμος
Πήτερ
Ουσπένσκυ, Ο τέταρτος δρόμος, εκδ. Πύρινος Κόσμος
Πήτερ
Ουσπένσκυ, Η ψυχολογία της δυνατής εξέλιξης του ανθρώπου, εκδ. Πύρινος Κόσμος
Πήτερ
Ουσπένσκυ, Η κοσμολογία της εξελικτικής δυνατότητας του ανθρώπου, εκδ. Πύρινος
Κόσμος
Τόμας ντε
Χαρτμαν, Η ζωή μας με τον κύριο Γκουρτζίεφ, εκδ. Δίον
Συλλογικό,
Γκουρτζίεφ, εκδ. Ζήτρος
Κινηματογράφος
Συναντήσεις
με αξιοσημείωτους ανθρώπους. Κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου του
Γκουρτζίεφ. Σκηνοθεσία: Πήτερ Μπρουκ, 1979
De
Siris