Αριστείδης Μωραϊτίνης

Αριστείδης Μωραϊτίνης

Ο Αριστείδης Μωραϊτίνης γεννήθηκε το 1891 και πέθανε στις 22 Δεκεμβρίου 1918, υπήρξε αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού και από τους πρωτοπόρους της ελληνικής αεροπορίας. Κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων (1912-1913) πραγματοποίησε μαζί με τον Μιχαήλ Μουτούση την πρώτη στην παγκόσμια ιστορία αεροπορική αποστολή ναυτικής συνεργασίας. Ο Αριστείδης Μωραϊτίνης τα επόμενα έτη πρωτοστάτησε στην εκπαίδευση νέων Ελλήνων πιλότων, ενώ ανέλαβε πρωτοβουλίες για την ανάδειξη της ναυτικής αεροπορίας της οποίας ήταν διοικητής. Το 1915 κατατάχτηκε στο Κίνημα Εθνικής Αμύνης του Ελευθερίου Βενιζέλου και συμμετείχε δυναμικά ως εκπαιδευτής αεροπόρων και επικεφαλής αεροπορικών αποστολών στο Μακεδονικό Μέτωπο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς και στις περιοχές των Δαρδανελλίων, στο ανατολικό Αιγαίο και στη Μικρά Ασία, μέχρι και το τέλος του Πολέμου.

Αναδείχτηκε στον κορυφαίο Έλληνα «ιπτάμενο άσσο» του Α' Παγκοσμίου Πολέμου με συνολικά εννέα καταρρίψεις εχθρικών αεροσκαφών, ενώ απέσπασε διακρίσεις από την Ελληνική και τη Βρετανική Κυβέρνηση. Τον Νοέμβριο του 1918, μετά τη συνθηκολόγηση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν επικεφαλής του ελληνικού αεροπορικού σμήνους που πέταξε στην Κωνσταντινούπολη. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους, σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα λόγω δυσμενών καιρικών συνθηκών, αφήνοντας σημαντικό έργο στον τομέα της ανάπτυξης του αεροπορικού οράματος, συμπεριλαμβανομένου και στη δημιουργία τοπικής αεροπορικής βιομηχανίας.

Βαλκανικοί Πόλεμοι

Πρώιμη ναυτική σταδιοδρομία

Ο Μωραϊτίνης γεννήθηκε στην Αίγινα το 1891. Τον Σεπτέμβριο του 1906 εισήλθε ως δόκιμος στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων και αποφοίτησε ως σημαιοφόρος του Πολεμικού Ναυτικού το 1910. Όταν ξέσπασαν οι Βαλκανικοί Πόλεμοι υπηρετούσε ως ύπαρχος στο τορπιλοβόλο «Τ15», που δρούσε στην περιοχή της Λήμνου. Το συγκεκριμένο σκάφος ήταν υπεύθυνο για τη ρυμούλκηση και γενικότερα την ασφάλεια του «Ναυτίλου», ενός υδροπλάνου τύπου Astra Hydroplane που είχε αναλάβει να εκτελέσει αποστολές αναγνώρισης στην συγκεκριμένη περιοχή.

Ύστερα από τη νικηφόρα για την Ελλάδα Ναυμαχία της Έλλης, στις 5 Ιανουαρίου 1913, ο οθωμανικός στόλος είχε υποχωρήσει στο στενό των Δαρδανελλίων. Για τον λόγο αποφυγής κάποιου αιφνιδιασμού, θεωρήθηκε σημαντικό από την ελληνική ναυτική διοίκηση, να συλλεχθούν πληροφορίες για τη θέση και την κατάσταση του οθωμανικού ναυτικού. Για αυτό το σκοπό διατάχθηκε αναγνωριστική αποστολή με υδροπλάνο Maurice Farman MF.7, καθώς ο «Ναυτίλος» παρουσίαζε σοβαρά μηχανικά προβλήματα. Χειριστής του υδροπλάνου ήταν ο αεροπόρος του στρατού, υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης, ενώ στην αποστολή είχε προβλεφθεί να υπάρχει και παρατηρητής από το ναυτικό, προκειμένου να έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει τα πλοία του εχθρική στόλου. Τη θέση αυτή ανέλαβε ο Αριστείδης Μωραϊτίνης, αφού παρ’ όλο που δεν είχε πτητική εμπειρία, ζήτησε από τον κυβερνήτη του θωρηκτού «Αβέρωφ», αντιπλοίαρχο Σοφοκλή Δούσμανη, να συμμετάσχει στην αποστολή. Τελικά η πρότασή του έγινε δεκτή, μετά από έγκριση του ίδιου του αρχηγού στόλου, ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη.

Η πρώτη αεροπορική αποστολή ναυτικής συνεργασίας

Έτσι, στις 24 Ιανουαρίου (5 Φεβρουαρίου νέου ημερολογίου) ο σημαιοφόρος Αριστείδης Μωραϊτίνης ως παρατηρητής και ο υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης ως χειριστής, ύστερα από εντολή του διοικητή της ναυτικής βάσης Μούδρου, ξεκίνησαν για την αποστολή με το συγκεκριμένο υδροπλάνο. Στις 08.30 το πρωί το αεροσκάφος τους αποθαλασσώθηκε και πέταξε διαδοχικά πάνω από τον Ελλήσποντο και την Καλλίπολη, όπου κατόπτευσε την εχθρική ναυτική βάση του Ναγαρά. Η πορεία που ακολούθησαν ήταν σκοπίμως τεθλασμένη ώστε να αποφύγουν τα τουρκικά παρατηρήτρια. Από ύψος 1.200 μ. ο Μωραϊτίνης αναγνώρισε μεγάλο μέρος του εχθρικού στόλου: το θωρηκτό «Χαϊρεδίν Μπαρμπαρόσσα», τρία τορπιλοβόλα και επτά αντιτορπιλικά. Μάλιστα ένα από τα αντιτορπιλικά είχε υποστεί σοβαρές ζημιές και επισκευαζόταν στα αβαθή. Όλες αυτές οι πληροφορίες αποτυπώθηκαν σε ένα πρόχειρο σχεδιάγραμμα που το συμπλήρωσε κατά τη διάρκεια της πτήσης.

Κατά τη διάρκεια της αναγνωριστικής αποστολής, το ελληνικό αεροσκάφος δεχόταν τα πυρά των τουρκικών πυροβολείων, αλλά και από τα ατομικά όπλα των Τούρκων στρατιωτών, που δεν κατάφεραν να το χτυπήσουν. Αμέσως μετά την αναγνώριση, ο Μωραϊτίνης έριξε τέσσερις αυτοσχέδιες βόμβες που προκάλεσαν επιφανειακές ζημιές στην προβλήτα, καθώς και σε σκάφη στον τούρκικο ναύσταθμο. Στην επιστροφή κατευθύνθηκαν με το αεροσκάφος προς τη Λήμνο, αλλά νοτιοδυτικά της Ίμβρου εκτελέστηκε, λόγω μηχανικής βλάβης, αναγκαστική προσθαλάσσωση. Στην περιοχή έσπευσε το αντιτορπιλικό «Βέλος» που το ρυμούλκησε και το μετέφερε τελικά στον Μούδρο στις 15:30. Η συνολική διάρκεια της πτήσης ήταν 2 ώρες και 20 λεπτά, ενώ το αεροσκάφος διήνησε 120 χλμ.. Ως προς τον αντικειμενικό στόχο της, δηλαδή την αναγνώριση του οθωμανικού στόλου στο ναύσταθμο του Ναγαρά, η αποστολή στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία.

Η συγκεκριμένη αποστολή θεωρείται ως η πρώτη στην ιστορία αεροπορική αποστολή ναυτικής συνεργασίας και είχε ευρεία απήχηση στο τύπο της εποχής, ελληνικό και διεθνή. Η σημασία της για τις ελληνικές δυνάμεις ήταν σημαντικότατη. Εκτός από το γεγονός ότι συγκεντρώθηκαν πολύτιμες πληροφορίες, διαφάνηκε πλέον η δυνατότητα να αξιοποιηθεί το αεροπλάνο σε διάφορες αποστολές προς όφελος της Ελλάδας. Για τον ίδιο τον Μωραϊτίνη το γεγονός αυτό σημάδεψε τη σταδιοδρομία του και στο εξής η αεροπορία θα μονοπωλήσει το ενδιαφέρον του.

Αεροπορική εκπαίδευση και Κίνημα Εθνικής Αμύνης

Μετά τη λήξη των Βαλκανικών Πολέμων, ο Μωραϊτίνης ήταν από τους πρώτους αξιωματικούς του ναυτικού που απέκτησαν αεροπορική εκπαίδευση. Μάλιστα, για την εκπαίδευση των Ελλήνων πιλότων είχε μεταβεί και βρετανική αποστολή στην Ελλάδα. Παράλληλα, οργανώθηκε η Ναυτική Αεροπορική Υπηρεσία και παρελήφθησαν νέα αεροσκάφη: 7 υδροπλάνα Sopwith Greek Seaplane. Με το ξέσπασμα όμως του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου σταμάτησαν οι νέες παραλαβές. Ο Μωραϊτίνης ολοκλήρωσε την αεροπορική του εκπαίδευση τον Οκτώβριο του 1914, στην Ελευσίνα.

Το 1914 μαζί με τον αεροπόρο Δημήτριο Καμπέρο ανέλαβαν την πρωτοβουλία για την δημιουργία σχολής ναυτικής αεροπορίας. Ο Μωραϊτίνης ανέλαβε τα καθήκοντα του εκπαιδευτή πιλότων στη νέα αυτή σχολή που λειτούργησε στο Παλαιό Φάληρο, ενώ σε λίγο καιρό, τον Μάιο του 1915, ανέλαβε και την ίδια τη διοίκηση της Ναυτικής Αεροπορίας. Μάλιστα το 1916, ιδρύθηκε και το πρώτο εργοστάσιο αεροσκαφών στην Ελλάδα, πρόγονος του μετέπειτα Κρατικού Εργοστασίου Αεροσκαφών. Η δημιουργία μίας αυτόνομης αεροπορικής βιομηχανίας στην Ελλάδα ήταν και ένα από τα οράματα του Μωραϊτίνη.

Όταν ξέσπασε, τον Σεπτέμβριο του 1915, το κίνημα της Εθνικής Αμύνης στην Θεσσαλονίκη με επικεφαλής τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο Μωραϊτίνης έσπευσε κατευθείαν να καταταχθεί, μαζί με πολλούς άλλους αξιωματικούς της Ναυτικής Αεροπορίας. Αμέσως μετά προωθήθηκε στη Θάσο και τη Λήμνο. Ο ίδιος ορίστηκε και πάλι διοικητής της Ναυτικής Αεροπορίας, η οποία είχε την υποστήριξη της 2ης Πτέρυγας του Βρετανικού Ναυτικού.

Α' Παγκόσμιος Πόλεμος

Δραστηριότητα στο Μακεδονικό Μέτωπο

Εκτός από διοικητής, είχε αναλάβει και την εκπαίδευση των νέων πιλότων. Ο ίδιος ήταν πάντα επικεφαλής των αεροπορικών σχηματισμών, ενώ μέρος της εκπαίδευσης περιελάμβανε και τη συμμετοχή σε πραγματικές αποστολές. Εκείνη την εποχή οι Έλληνες πιλότοι πραγματοποιούσαν αποστολές πάνω από την κατεχόμενη από Γερμανο-βουλγαρικά στρατεύματα Θράκη και ανατολική Μακεδονία.

Από τις πιο παράτολμες αποστολές που ανέλαβε εκείνη την εποχή, ήταν στις 18 Μαΐου 1917. Με παρατηρητή τον Παντελή Ψύχα βομβάρδισε το εχθρικό αεροδρόμιο του Ζέρεβιτς, στην κατεχόμενη Δράμα, με αεροσκάφος Farman. Στην ίδια αποστολή βομβάρδισε και τρεις εχθρικές αμαξοστοιχίες. Η αποστολή σημείωσε απόλυτη επιτυχία, ενώ τα πυκνά αντιαεροπορικά πυρά δεν κατάφεραν να πλήξουν το αεροσκάφος του. Από τον Μάιο του 1917, σχηματίστηκε η ελληνική μοίρα αεροσκαφών «Ζ», που αναλάμβανε αποστολές σε όλο το μήκος του Μακεδονικού Μετώπου. Ο Μωραϊτίνης, παρόλο που τα εχθρικά γερμανικά αεροσκάφη ήταν πιο εξελιγμένα, κατάφερνε με σωστούς ελιγμούς να φέρνει σε πέρας τις αποστολές που είχε αναλάβει. Στις 4 Ιουνίου 1917, ήταν επικεφαλής αεροπορικού σχηματισμού και πετούσε με αεροσκάφος Camel. Πραγματοποιήθηκε αερομαχία με γερμανικό Fokker, που τελικά δεν κατάφερε να τον πλήξει. Όμως το εχθρικό αεροσκάφος, μετά την ανεπιτυχή προσπάθεια, κατέρριψε ένα αλλο ελληνικό αεροσκάφος τύπου Farman, που επέβαιναν ο Παντελής Ψύχας και ο Δημήτριος Αργυρόπουλος. Ο τελευταίος σκοτώθηκε κατά την πρόσκρουση στην θάλασσα.

Αποστολές μετά την επίσημη είσοδο της Ελλάδας στον Πόλεμο

Όταν η Ελλάδα εισήλθε επίσημα στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στον πλευρό της Αντάντ τον Ιούνιο του 1917, ο Μωραϊτίνης τοποθετήθηκε και πάλι στον τομέα βορείου Αιγαίου, όπου πετούσε μαχητικά αεροσκάφη Sopwith Camel υπό βρετανική διοίκηση, ενώ ο ίδιος τελούσε πάντα διοικητής των ελληνικών μοιρών της Ναυτικής Αεροπορικής Υπηρεσίας. Παράλληλα, εντάθηκε και η εκπαιδευτική προσπάθεια για την κατάρτιση νέων αεροπόρων, της οποίας ηγούνταν.

Ήταν επικεφαλής αεροπορικών σχηματισμών και σε αποστολές που πραγματοποιήθηκαν και στην περιοχή της Καλλίπολης και γενικότερα στην Ανατολική Θράκη. Μάλιστα βομβάρδισε και τα εχθρικά πολυβολεία του Τσανάκ-Καλέ. Δεν έλειψαν και οι καταρρίψεις γερμανικών αεροσκαφών από τον Μωραϊτίνη κατά τη διάρκεια αερομαχιών, όπως έγινε στις 2 Αυγούστου 1917.

Στις 20 Ιανουαρίου του 1918, σημειώθηκε σημαντική αεροπορική δραστηριότητα στα Δαρδανέλλια, καθώς το γερμανικό θωρηκτό «Γκαίμπεν» (Goeben), που είχε ενταχθεί προσωρινά στον οθωμανικό στόλο ως «Γιαβούζ Σουλτάν Σελίμ», προσπάθησε να επιτεθεί στη συμμαχική ναυτική βάση της Ίμβρου, αλλά έπεσε σε ναρκοπέδιο. Ο Μωραϊτίνης με αεροσκάφος Sopwith Camel, και ενώ συνόδευε δύο βρετανικά βομβαρδιστικά που κατευθύνονταν εναντίον του θωρηκτού, δέχτηκε ξαφνική επίθεση από δέκα εχθρικά μαχητικά. Τελικά με επικινδύνους ελιγμούς κατάφερε να εκδιώξει το επιτιθέμενο σμήνος ενώ κατέρριψε τρία από τα εχθρικά αεροσκάφη. Στο αεροσκάφος του, λόγω των συνεχών αερομαχιών καταμετρήθηκαν, μετά το πέρας της αποστολής, συνολικά 20 'τρύπες', προερχόμενες από τα πολυβόλα των εχθρικών αεροσκαφών. Ο ίδιος περιέγραψε σε συνάδελφό του αργότερα μέρος αυτής της εμπειρία ως εξής:

«...Με το πρώτο ύψος ένας γερμανός εμπρός μου, του επιτίθεμαι και σε λίγο τον βλέπω να πέφτη. Αν και ήμουν βέβαιος με τον τρόπο που έπεφτε ότι δεν είχε ελπίδα ήθελα να τον παρακολουθήσω, αλλ' εν τω μεταξύ βλέπω άλλον να με πλησιάζη. Επιτίθεμαι τότε εις αυτόν και δεν προφθάνω να βεβαιωθώ ότι τον κατέβασα ασφαλώς όσον τον πρώτον όταν ακούω το μοτέρ μου να ρατάρη και μετ' ολίγον να σταματά χωρίς να σταματήσει ευτυχώς η έλιξ. Πλανάροντας έπεφτα μεταξύ Στενών και και Μαυριών, είχα αρχίση ν' απελπίζωμαι όταν ακούω πίσω μου μυδραλιοβόλο. Γυρίζω βλέπω ένα γερμανό να με κτυπά. Είχα ύψος ως 800 μέτρα μόνο. Ξανά προσπαθώ να θέσω εις κίνησιν το μοτέρ μου πλήρης απελπισίας και περιέργως το βλέπω να παίρνη εμπρός. Ε! πια καταλαβαίνεις. Βρίσκομαι αμέσως στην ουρά του και δεν τον άφησα έως ότου τον είδα να πέφτη και να χάνεται εκεί που ελογάριαζα προ ολίγου τον εαυτό μου...»

Οι βομβαρδισμοί κατά του εχθρικού θωρηκτού συνεχίστηκαν, ενώ στις 22 Φεβρουαρίου πιθανότατα πραγματοποιήθηκε αερομαχία μεταξύ του Μωραϊτίνη και του Γερμανού «άσσου», Έμιλ Μάινεκε, με αμφίρροπο αποτέλεσμα.

Λόγω της τολμηρής δραστηριότητας που ανέπτυξε ο Μωραϊτίνης, απέσπασε πολλούς εντυπωσιακούς σχολιασμούς από ξένους πολεμικούς ανταποκριτές, ενώ τιμήθηκε από την Ελληνική και τη Βρετανική Κυβέρνηση με διάφορα παράσημα και συγχαρητήριες επιστολές. Ιδιαίτερα, η κυβέρνηση της Μεγάλης Βρετανίας τον τίμησε με το μετάλλιο του Τάγματος Διακεκριμένης Υπηρεσίας (Distinguished Service Order). Επίσης, μεταξύ των πιλότων των συμμαχικών δυνάμεων έμεινε άτυπα γνωστός ως «άσσος των αεροπόρων της Μεσογείου» και «ατρόμητος αεροπόρος».

Μετά την επιχείρηση Γκαίμπεν, και λόγω της εκτεταμένης και επιτυχούς δραστηριότητας που ανέπτυξαν τα αεροσκάφη της Ελληνικής Ναυτικής Αεροπορικής Υπηρεσίας, συγκροτήθηκαν στο βόρειο Αιγαίο, τον Μάιο του 1918, τέσσερις μοίρες αεροσκαφών με τις κωδικές ονομασίες Η1, Η2, Η3 και Η4. Ο ίδιος ο Μωραϊτίνης τοποθετήθηκε επικεφαλής της Η2 μοίρας με έδρα τον Μούδρο.

Η Η2 μοίρα του Μωραϊτίνη μεταστάθμευσε για ένα διάστημα στο αεροδρόμιο Καλλονής στη Λέσβο. Εν τω μεταξύ, η παρουσία της ελληνικής αεροπορίας στον εναέριο χώρο του ανατολικού Αιγαίου είχε σαν αποτέλεσμα να εξασθενίσουν οι εναέριες εχθρικές (γερμανο-τουρκικές) επιδρομές στην περιοχή από τις οποίες υπέφερε ο τοπικός πληθυσμός. Από την Καλλονή πραγματοποιήθηκαν αποστολές βομβαρδισμού εναντίον των εχθρικών αεροδρομίων Καζαμίρ στη Σμύρνη, στο Σαντζάκ Καλέ και στη Μενεμένη, καθώς και στη γέφυρα της Μαγνησίας. Σε μία αποστολή ο Μωραϊτίνης, πετώντας με υδροπλάνο Farman, κατάφερε να βομβαρδίσει γερμανικό καταδρομικό στο λιμάνι της Σμύρνης, στρατιωτικές εγκαταστάσεις μέσα στην πόλη, ενώ διέφυγε εγκαίρως πριν την άφιξη εχθρικών καταδιωκτικών.

Μάλιστα ο Μωραϊτίνης ήταν ιδιαίτερα τολμηρός στις αποστολές που αναλάμβανε, σε βαθμό που το Υπουργείο Ναυτικών του απέστειλε σύσταση με την οποία τον προέτρεπε να μη θέτει τη ζωή του σε κίνδυνο. Παρ' όλα αυτά ο Έλληνας αεροπόρος αγνόησε αυτή τη σύσταση και με έγγραφη απάντηση που έδωσε, θεώρησε ότι δεν είναι σύμφωνη με το στρατιωτικό πνεύμα.

Μετά τη λήξη του πολέμου και θάνατος

Κατά τη λήξη του πολέμου ο Μωραϊτίνης είχε συνολικά εννέα καταρρίψεις, ενώ ήταν ο μοναδικός Έλληνας άσσος. Με την συνθηκολόγηση και την ουσιαστική διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ελληνικό αεροπορικό σμήνος με επικεφαλής τον ίδιο έφτασε στην Κωνσταντινούπολη και προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο του Αγίου Στεφάνου. Μάλιστα η παρουσία των Ελλήνων αεροπόρων στην Πόλη, παρ' όλο που προσπάθησαν να είναι διακριτικοί, προκάλεσε ενθουσιώδεις αντιδράσεις στον τοπικό Ελληνισμό.

Στις 22 Δεκεμβρίου, 1918, και ενώ πετούσε από την Θεσσαλονίκη στην Αθήνα, το αεροσκάφος του, Breguet Bre 14, συνετρίβη εξαιτίας σφοδρών καιρικών συνθηκών στην περιοχή του Ολύμπου. Ο συγκεκριμένος τύπος αεροσκάφους ήταν άγνωστος στον Έλληνα αεροπόρο, ενώ πρόταση που του είχε γίνει να τον συνοδεύσει Γάλλος μηχανικός την αρνήθηκε. Το γεγονός ότι δεν βρέθηκε κανένα ίχνος από τα συντρίμμια του αεροσκάφους οδήγησε στο ενδεχόμενο ότι μπορεί πιθανότατα να κατέπεσε στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Πηλίου και Κασσάνδρας

Μνήμη

Ο θάνατος του Αριστείδη Μωραϊτίνη θεωρήθηκε εθνική απώλεια. Προτομή του ανεγέρθηκε στο διοικητήριο του Κρατικού Εργοστασίου Αεροσκαφών στο Παλαιό Φάληρο, στο σημείο που σήμερα στεγάζεται του Μουσείο Ιστορίας της Πολεμικής Αεροπορίας. Η οδός που οδηγεί σε εκείνο το σημείο επίσης φέρει του όνομά του.

Ως χαρακτήρας συνδύαζε μία σειρά από χαρίσματα που τον ξεχώριζαν ανάμεσα στους αξιωματικούς της εποχής του: μεθοδικότητα, αλτρουισμός, πατριωτισμός, ενώ κάθε απόφασή του εμπνέονταν από διορατικότητα και τόλμη. Διέθετε σημαντική ικανότητα στη διοίκηση του προσωπικού του, όπως στη διαδικασία επιλογής των κατάλληλων υποψήφιων αεροπόρων, ενώ πάντα συμμετείχε σε πολεμικές αποστολές, παρ' όλο που λόγω της θέσης του είχε τη δυνατότητα να περιοριστεί σε καθήκοντα διοίκησης. Ιδιαίτερα η τελευταία επιλογή του, κέρδισε την αμέριστη εμπιστοσύνη των συναδέλφων του.

Η πολεμική του δραστηριότητα περιελάμβανε συνολικά 185 αεροπορικές αποστολές σε περίοδο πολέμου. Η δράση του δύναται να συνοψιστεί αριθμητικά σε: 20 αερομαχίες, 20 αποστολές δίωξης, 25 ανθυποβρυχιακές αποστολές, 27 επιθετικής αναγνώρισης και 80 βομβαρδισμού.  Από τις συνολικά 9 καταρρίψεις εχθρικών αεροσκαφών, οι 4 είναι επιβεβαιωμένες.

Ορισμένες από τις ηθικές που αποκόμισε είναι οι εξής:

Ελληνικός Πολεμικός Σταυρός.

Συγχαρητήρια επιστολή της Ελληνικής Κυβέρνησης.

Βρετανικό παράσημο του Τάγματος Διακεκριμένης Υπηρεσίας (Distinguished Service Order) με δύο διεμβολές.

Συγχαρητήρια της Βρετανικής Κυβέρνησης και προσφορά ενός αεροσκάφους Airco De Havilland 9.

Έκφραση ευαρέσκειας από τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη.

Έπαινος του αρχηγού των συμμαχικών στρατιωτικών δυνάμεων του Αιγαίου.

Έκθεση του διοικητή της αγγλικής πτέρυγας Αιγαίου, καθώς και του αγγλικού ναυαρχείου στην οποία εξαίρεται η ανδρεία του.

De Siris