Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2011

Διονύσιος Δ΄ Μουσελίμης


Διονύσιος Δ΄ Μουσελίμης

Ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Διονύσιος Δ΄ Μουσελίμης (κατά κόσμον Κομνηνός) γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και μεγάλωσε. Σπούδασε στην Πατριαρχική Ακαδημία και εργάστηκε ως διοικητικός υπάλληλος στο Πατριαρχείο, οπότε και του αποδόθηκαν τα προσωνύμια Μουσελίμης και Σερογλάνης. 

Στις 9 Αυγούστου 1662 εξελέγη Μητροπολίτης Λαρίσης, όντας ακόμη λαϊκός. Στη θέση αυτή έμεινε μέχρι το 1671, οπότε εξελέγη Οικουμενικός Πατριάρχης.

Στον πατριαρχικό θρόνο ανήλθε πέντε φορές, τα διαστήματα 1671-1673, 1676-1679, 1682-1684, 1686-1687 και 1693-1694. Κατά τα διαστήματα 1673-1676 και 1679-1682, μετά την πρώτη και τη δεύτερη απομάκρυνσή του από τον πατριαρχικό θρόνο, είχε αναλάβει (εις ζωαρκείαν) την Μητρόπολη Φιλιππουπόλεως.

Μετά τη δεύτερη θητεία του, εγκαταστάθηκε στη Βλαχία, με την οποία απέκτησε έκτοτε ιδιαίτερη σχέση. Την περίοδο 1684-1686 ανέλαβε (πάλι εις ζωαρκείαν) τη Μητρόπολη Χαλκηδόνος. Ενεπλάκη σε σκληρή σύγκρουση με τον Πατριάρχη Ιάκωβο, τον οποίο εξανάγκασε σε παραίτηση το 1682, και ανέλαβε εκ νέου αυτός. Το ίδιο έγινε και στις 7 Απριλίου 1686. Ο Ιάκωβος τότε δωροδόκησε τον Μεγάλο Βεζύρη και τον ανέτρεψε στις 17 Οκτωβρίου 1687.

Οι Τούρκοι τον φυλάκισαν δυο φορές, το 1679 και το 1687-88, για να τον απελευθερώσουν μετά την καταβολή λύτρων και την παρέμβαση πολιτικών παραγόντων. Μετά την τελευταία απομάκρυνσή του από τον πατριαρχικό θρόνο, αποσύρθηκε στο Βουκουρέστι. Πέθανε στις 23 Σεπτεμβρίου 1696 στο Τιργοβίστε της Βλαχίας και τάφηκε στο μοναστήρι του Ραντού Βόδα, μετόχι της Μονής Ιβήρων, όπου έζησε κατά τα τελευταία χρόνια. Πεθαίνοντας άφησε στη Μονή Ιβήρων την πλούσια βιβλιοθήκη και τα άμφιά του.

Κατά τα διαστήματα της πατριαρχίας του ασχολήθηκε με μεγάλο αριθμό κανονικών θεμάτων καθώς και με τη θέση των Ορθοδόξων έναντι των Προτεσταντικών ομολογιών. Η απάντησή του στους Καλβινιστές θεολόγους «Προς τους Καλβινιστάς περί των δογμάτων της Ορθοδόξου Εκκλησίας (Ιανουάριος 1672) έχει μείνει ιστορική για την ακρίβεια της διατυπώσεώς της.

De Siris