Σάββατο 19 Μαΐου 2012

Μήτσος Αλεξανδρόπουλος


Μήτσος Αλεξανδρόπουλος

Ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος γεννήθηκε στις 26 Μαΐου 1924 και πέθανε στις 19 Μαΐου 2008, ήταν Έλληνας λογοτέχνης από τους κορυφαίους πεζογράφους της μεταπολεμικής γενιάς. Ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος γεννήθηκε στην Αμαλιάδα. Παρακολούθησε μαθήματα στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση και τα χρόνια του εμφυλίου κατέφυγε ως πολιτικός πρόσφυγας στη Ρουμανία και τη Σοβιετική Ένωση.

Από τη Ρουμανία πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο της λογοτεχνίας δημοσιεύοντας κείμενα στα ελληνικά και τα ρώσικα, μπήκε στον κύκλο των ελλήνων λογοτεχνών που ζούσαν στην ίδια χώρα (Τάκης Αδάμος, Κώστας Μπέσης, Έλλη Αλεξίου, Απόστολος Σπήλιος κ.α.) και έγινε γνωστός και στον ελλαδικό χώρο. Το 1959 η Έλλη Αλεξίου συμπεριέλαβε το διήγημα του Αλεξανδρόπουλου "Η νύχτα των Θεοφανίων" στην ανθολογία πεζογραφίας της ελληνικής Εθνικής Αντίστασης, που επιμελήθηκε με ανάθεση της Ακαδημίας του Βερολίνου.

Στη Σοβιετική Ένωση ο Αλεξανδρόπουλος σπούδασε στο Λογοτεχνικό Ινστιτούτο Μόσχας και στράφηκε με ενδιαφέρον στη συντήρηση αγιογραφιών και στη μελέτη της ρωσικής λογοτεχνίας και λαϊκής παράδοσης. Εκεί παντρεύτηκε τη μελετήτρια της ελληνικής λογοτεχνίας Σόνια Ιλίνσκαγια. Μαζί της γύρισε στην Ελλάδα το 1975 και εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.

Τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο στο διαγωνισμό αντιστασιακού διηγήματος της "Επιθεώρησης Τέχνης" (1963 για τους "Κορυσχάδες"), με τα διεθνή λογοτεχνικά βραβεία Τολστόι (1978) και Γκόρκι (1979), για τις μελέτες και μεταφράσεις του από τη ρωσική λογοτεχνία, με το πρώτο βραβείο μυθιστορηματικής βιογραφίας (1981, για "Το ψωμί και το βιβλίο: ο Γκόρκι"), το βραβείο Τουμανιάν (1985 για το "Οι Αρμένηδες: ταξίδι στη χώρα τους και την ιστορία τους"), το μετάλλιο Πούσκιν (2007) και το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του (2001).

Πέθανε στην Αθήνα τη Δευτέρα 19 Μαΐου 2008, μετά από μάχη με τον καρκίνο. Ο Μήτσος Αλεξανδρόπουλος τοποθετείται στους έλληνες συγγραφείς της μεταπολεμικής περιόδου. Η γραφή του κινείται στα πλαίσια του ποιητικού ρεαλισμού με στοιχεία πολιτικού και κοινωνικού προβληματισμού και επιρροές από τη ρωσική λογοτεχνία του δεύτερου μισού του δεκάτου ενάτου αιώνα και από ευρωπαίους συγγραφείς του μεσοπολέμου όπως ο Φραντς Κάφκα και ο Τζέημς Τζόυς.

Σημαντικό μέρος του έργου του αποτελούν επίσης οι λογοτεχνικές μεταφράσεις και οι βιογραφίες του για ρώσους συγγραφείς όπως οι Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Άντον Τσέχωφ, Μαξίμ Γκόρκι, Νικολάι Γκόγκολ, Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι, Όσιπ Μάντελσταμ, κ.ά. Με αφορμή τον θάνατό του, η Εταιρεία Συγγραφέων εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία αναφέρεται στον "ακαταπόνητο άνθρωπο των γραμμάτων, που εισέφερε σημαντικά σε όλα τα επιμέρους είδη της πεζογραφίας με διηγήματα, μυθιστορήματα, βιογραφίες, και για μισό περίπου αιώνα αποτέλεσε έναν μοναδικό κόμβο μεταξύ της σύγχρονης ελληνικής και της ρωσικής λογοτεχνίας...".

Εργογραφία

(2011) Ο Μαγιακόφσκι, Γκοβόστης
(2008) Όσιπ Μαντελστάμ, Ελληνικά Γράμματα
(2008) Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη
(2007) Ο Τολστόι, Ελληνικά Γράμματα
(2006) Πέντε Ρώσοι κλασικοί, Ελληνικά Γράμματα
(2004) Το ψωμί και το βιβλίο. Ο Γκόρκι, Ελληνικά Γράμματα
(2003) Στο όριο, Ελληνικά Γράμματα
(2002) Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Η γραμμή της ζωής, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Η πολιτεία, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Ο Μαγιακόφσκι, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Τα βουνά, Ελληνικά Γράμματα
(2000) Το κόκκινο σπίτι, Ελληνικά Γράμματα
(1999) Επιστροφές, Ελληνικά Γράμματα
(1988) Τα θαύματα έρχονται στην ώρα τους, Σύγχρονη Εποχή
(1986) Η ένατη πληγή, Κέδρος
(1984) Ο μεγάλος αμαρτωλός, Κέδρος
(1982) Σκηνές από το βίο του Μάξιμου του Γραικού, Σύγχρονη Εποχή
(1981) Περισσότερη ελευθερία, Σύγχρονη Εποχή
(1980) Μικρό όργανο για τον επαναπατρισμό, Κέδρος
(1978) Η ρωσική λογοτεχνία, Κέδρος
(1978) Η ρωσική λογοτεχνία, Κέδρος
(1977) Η ρωσική λογοτεχνία, Κέδρος
(1975) Αντίσταση - δημοκρατία, Κέδρος

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα

(2009) Ανθολογία ελληνικού διηγήματος του 20ού αιώνα, Εκδόσεις Καστανιώτη

Μεταφράσεις

(2012) Kazakevitš, Emmanuil, 1913-1962, Το γαλάζιο τετράδιο. Εχθροί, Σύγχρονη Εποχή
(2009) Chekhov, Anton Pavlovich, Πόσο αργεί να ξημερώσει..., Ελληνικά Γράμματα
(2005) Chekhov, Anton Pavlovich, Ανιαρή ιστορία, Ελληνικά Γράμματα
(2004) Puskin, Aleksandr Sergeevic, Άλλη, καλύτερη, ζητώ ελευθερία..., Ποταμός
(1999) Ισκεντέρης, Νέστορας, Η πολιορκία και η άλωση της Πόλης από τους Τούρκους το 1453, Κέδρος
(1996) Άγνωστος, Αφήγηση της εκστρατείας του Ίγκορ, Κέδρος
(1996) Αββακούμ, Μοναχός Αγιορείτης, Ο βίος του Πρωτόπαπα Αββακούμ, Κέδρος
(1995) Dostojevskij, Fedor Michajlovic, Μπομπόκ, Κέδρος
(1994) Chekhov, Anton Pavlovich, Εχθροί, Κέδρος
(1994) Gogol, Nikolaj Vasilievic, Η μύτη, Κέδρος
(1991) Puskin, Aleksandr Sergeevic, Η Ντάμα Πίκα, Σύγχρονη Εποχή
(1991) Puskin, Aleksandr Sergeevic, Μικρές τραγωδίες, Σύγχρονη Εποχή
(1990) Ilinskaya, Sonia, Η μοίρα μιας γενιάς, Κέδρος
(1990) Griboedov, Aleksandr Sergeevich, Συμφορά από το πολύ μυαλό, Δωδώνη

De Siris