Μάρκος Βαφειάδης
Ο Μάρκος Βαφειάδης γεννήθηκε στην Θεοδοσιούπολη της Μικράς Ασίας το 1906 και πέθανε στην Αθήνα στις 23 Φεβρουαρίου 1992. Ήταν ηγετική φυσιογνωμία του ΚΚΕ κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης κατά την Κατοχή και κατόπιν του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, πολιτικός επικεφαλής του ΕΛΑΣ Μακεδονίας και του ΔΣΕ αντίστοιχα.
Η ζωή του
Με τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922, ο Βαφειάδης ήρθε στη Θεσσαλονίκη και κατόπιν στην Καβάλα ως πρόσφυγας. Εργαζόταν ως καπνεργάτης. Το 1924 έγινε μέλος της ΟΚΝΕ και ξεκίνησε μια σημαντική πορεία στο Εργατικό Κίνημα της Καβάλας. Το 1932 φυλακίστηκε και εξορίστηκε για την κομμουνιστική του δράση. Η δικτατορία του Μεταξά τον εξόρισε στο νησάκι του Αη-Στράτη, από όπου δραπέτευσε. Εργάστηκε στην Κρήτη για την ανατροπή του καθεστώτος, συνελήφθη ξανά στην Αθήνα, φυλακίστηκε στην Ακροναυπλία και εξορίστηκε στη Γαύδο.
Εθνική Αντίσταση και Εμφύλιος πόλεμος
Το Μάιο του 1941, δραπέτευσε από τη Γαύδο και ξεκίνησε τον αγώνα κατά της γερμανικής κατοχής. Το 1942 εξελέγη στην Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ και ορίστηκε υπεύθυνος του ΕΛΑΣ για την περιοχή της Μακεδονίας. Τον Οκτώβριο του 1944, ο Βαφειάδης απελευθέρωσε τη Θεσσαλονίκη από τη γερμανική κατοχή και τα Τάγματα Ασφαλείας. Το Νοέμβριο του 1944 διαφώνησε με τον Άρη Βελουχιώτη, ο οποίος ήθελε να επιτεθεί ο ΕΛΑΣ εναντίον των Βρετανών. Το 1946 διαφώνησε και με τον Νίκο Ζαχαριάδη, ο οποίος επιθυμούσε την επανέναρξη των μαχών.
Παρά ταύτα, ο Ζαχαριάδης τον ενέταξε στις ομάδες ανταρτών και τον Οκτώβριο του 1946 έγινε αρχηγός του Δημοκρατικού Στρατού. Το 1947 ορίστηκε πρωθυπουργός της Προσωρινής Δημοκρατικής Κύβέρνησης. Κατόπιν νέας του διαφωνίας με το Ζαχαριάδη σε θέματα στρατηγικής, απομακρύνθηκε από κάθε αξίωμα και, ενώ ήταν εξόριστος στη Σοβιετική Ένωση, διαγράφτηκε και από το ΚΚΕ.
Μετά τον πόλεμο
Μετά την Αποσταλινοποίηση, επανήλθε στο ΚΚΕ, από όπου διαγράφτηκε εκ νέου το 1961, εξαιτίας της διαφωνίας του με την απόφαση για διάλυση των παράνομων οργανώσεων του Κόμματος στην Ελλάδα, αλλά και της φραξιονιστικής του δράσης. Το ΚΚΕ Εσωτερικού που προέκυψε το 1968, τον ενέταξε στις τάξεις του. Παρέμεινε εξόριστος στην Σοβιετική Ένωση επί 23 χρόνια και επέστρεψε στην Ελλάδα το Μάρτιο του 1983.
Με την επιστροφή του στην Ελλάδα ξεκίνησε τη συγγραφή των Απομνημονευμάτων του. Το 1984 με πρωτοβουλία του ίδιου και του δημοσιογράφου Πέτρου Μακρή, συναντήθηκε με τον παλιό του αντίπαλο στον Εμφύλιο, τον στρατηγό Θρασύβουλο Τσακαλώτο, με τον οποίο αγκαλιάστηκαν και τόνισαν την ανάγκη για εθνική συμφιλίωση. Παράλληλα, επισήμανε την ανάγκη ενοποίησης του ΚΚΕ με το ΚΚΕ Εσωτερικού και υποστήριξε την ανάγκη συστράτευσης όλων των αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων για την Αλλαγή.
Στις εκλογές του 1989 και του 1990 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας συνεργαζόμενος με το ΠΑΣΟΚ. Τον Αύγουστο του 1989 όταν η Κυβέρνηση Τζαννετάκη αποφάσισε την καταστροφή των φακέλων της Ασφάλειας για τα κοινωικά φρονήματα, ο Μάρκος Βαφειάδης υποστήριξε πως με το κάψιμο των φακέλων η Δεξιά προσπαθεί να εξαφανίσει τις ενοχές της.
Στην τελευταία του συνέντευξη, μετά τη διάλυση τη Σοβιετικής Ένωσης και λίγο πριν το θάνατό του, ερωτώμενος πως αισθάνεται μετά την πτώση του "Υπαρκτού Σοσιαλισμού", ο Μάρκος Βαφειάδης απάντησε πως ο Κομμουνισμός δεν είναι ούτε φάντασμα ούτε χίμαιρα. Ο ίδιος, παρά τη συνεργασία του με το ΠΑΣΟΚ, συνέχιζε να αυτοπροσδιορίζεται ως κομμουνιστής.
De Siris