Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011

Montesquieu


Μοντεσκιέ

Ο Σαρλ Λουί ντε Σεκοντά, βαρόνος της Μπρεντ και του Μοντεσκιέ κοινώς γνωστός ως Μοντεσκιέ, ήταν Γάλλος συγγραφέας και φιλόσοφος του Διαφωτισμού. Γεννήθηκε στις 18 Ιανουαρίου 1689 στο Μπρεντ και πέθανε στις 10 Φεβρουαρίου 1755 στο Παρίσι. Η πολιτική και κοινωνική οργάνωση του σημερινού κόσμου βασίζεται ουσιαστικά στις φιλελεύθερες ιδέες του Μοντεσκιέ, και γιαυτό θεωρείται ως ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους της Ευρώπης.

Βιογραφία

Γεννήθηκε σε οικογένεια αριστοκρατών και αριστοκράτης ο ίδιος, κοντά στο Μπορντό στη δυτική Γαλλία. Σπούδασε νομικά και στη συνέχεια εκλέχτηκε στο τοπικό κοινοβούλιο του Μπορντό το 1714. Το 1716 κληρονομεί την μεγάλη περιουσία των γονιών του,και αρχίζει πρώτα να ασχολείται με τις επιστήμες,κυρίως την βοτανική και την ανατομία. Αργότερα στρέφεται προς τον άνθρωπο και την ανθρωπότητα μέσω της λογοτεχνίας και της φιλοσοφίας. Το 1721 δημοσιεύει ανώνυμα στην Ολλανδία το πρώτο μεγάλο έργο του,τα Περσικά Γράμματα(Lettres Persanes), στο οποίο απεικονίζει με σάτιρα την γαλλική κοινωνία εκείνη την περίοδο από τα μάτια δύο Περσών.

Το 1726 αναγκάζεται να πουλήσει μεγάλο μέρος της περιουσίας του για να ξεπληρώσει χρέη. Μετά την εκλογή του, το 1728, στην Γαλλική Ακαδημία, ξεκινά ένα μακρύ ταξίδι στην Ευρώπη. Επισκέπτεται πολλές χώρες, την Ιταλία, την Ουγγαρία και την Αυστρία το 1728, στη συνέχεια την Γερμανία(1729) και μετά την Ολλανδία και την Αγγλία(1730). Κατά τη διάρκεια αυτών των ταξιδιών μελετά προσεκτικά Γεωγραφία, Οικονομία, Πολιτική καθώς και τα έθιμα των χωρών που επισκέπτεται.

Το πνεύμα των νόμων

Το 1748 δημοσιεύει, σε ηλικία 59 ετών, το αριστούργημα του, το Πνεύμα των Νόμων (De l'esprit des lois) για τη συγγραφή του οποίου χρειάστηκε πάρα πολλά χρόνια. Αυτό το έργο του, που γνώρισε τεράστια επιτυχία, έθεσε τις θεμελιώδεις αρχές των Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών και συγκεντρώνει όλη την ουσία της φιλελεύθερης σκέψης. Γνώρισε, όμως, και μεγάλη κριτική και αποδοκιμασία, και γι' αυτό το λόγο ο Μοντεσκιέ αναγκάστηκε να γράψει και να εκδώσει το 1750 την Υπεράσπιση του Πνεύματος των Νόμων (Défense de l'Esprit des lois).

Στο κύριο αυτό έργο του ο Μοντεσκιέ επιχειρεί να βρει και να αναλύσει τις θεμελιώδεις αρχές και την λογική διαφόρων πολιτικών θεσμών με την μελέτη των νόμων,που τους θεωρεί ως απλές αναφορές μεταξυ της κοινωνικής πραγματικότητας. Εισήγαγε νέες μεθόδους διακυβέρνησης και νέες αντιλήψεις για το κράτος. Ακολούθησε την αριστοτελική μέθοδο της μελέτης των πραγματικών πολιτικών συστημάτων όπως υποτίθεται ότι είχαν λειτουργήσει στο παρελθόν. Αρνήθηκε ότι υπάρχει μία τέλεια μορφή πολιτεύματος, κατάλληλη για όλους τους λαούς κάτω από όλες τις συνθήκες.

Διακήρυξε ότι ο δεσποτισμός είναι περισσότερο κατάλληλος για χώρες απέραντες σε έκταση, η συνταγματική μοναρχία για μέτριας έκτασης χώρα, ενώ η δημοκρατία για μικρές χώρες.

Επίσης αναγνώρισε ότι η κατάχρηση εξουσίας είναι μία φυσική ανθρώπινη τάση και ότι κατά συνέπεια, κάθε κράτος τείνει να εκφυλιστεί σε δεσποτικό. Βρίσκει τρεις τύπους πολιτεύματος: την μοναρχία, τη δημοκρατία και τη δεσποτεία.

De Siris