Μάχη του Γαλατσίου
Η Μάχη του Γαλατσίου ήταν η πρώτη πραγματική μάχη στην Μολδοβλαχία ανάμεσα
στις δυνάμεις της Φιλικής Εταιρίας και των στρατευμάτων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας,
στα ευρύτερα πλαίσια της Ελληνικής επανάστασης του 1821. Έλαβε χώρα από τις 30 Απριλίου έως την 1 του Μάητου 1821 στο Γαλάτσι (Γκαλάτσι) της Μολδοβλαχίας. Αρχηγός των Ελλήνων ήταν ο
Αθανάσιος Καρπενησιώτης, των Τούρκων ο Γιουσούφ Πασάς Περκόφτσαλης, Χατζή Καρά Αχμέτ
εφέντης και Σελήμ Μεχμέτ Εφέντης.
Το ιστορικό της μάχης
Ο τσάρος Αλέξανδρος Ά της Ρωσσίας κάτω από την πίεση του Μέττερνιχ, έδωσε
την άδεια στην Πύλη να μπουν οι τουρκικές στρατιές στην Μολδοβλαχία να χτυπήσουν
τους επαναστάτες. Την αρχηγία του τουρκικού στρατού ανέλαβε ο βαλής της Σιλίστριας
Σελήμ Μεχμέτ, ο οποίος στα τέλη του Απρίλη του 1821 διέταξε τον πασά του κάστρου
της Βράιλας, Γιουσούφ Περκόφτσαλη, να ανακαταλάβει το Γαλάτσι. Ο Περκόφτσαλης ξεκίνησε
έχοντας 2 χιλιάδες άνδρες πεζικό, 3 χιλιάδες ιππείς και κανόνια. Αρχηγός της άμυνας
του Γαλατσίου ήταν ο Θανάσης Καρπενησιώτης, που οργάνωσε δύναμη από 600 αγωνιστές.
Επισκεύασε τους ρωσικούς προμαχώνες του Ρωσσο-τουρκικού πόλεμου του 1806-1812
και έστησε 19 κανόνια από αυτά που έστειλαν οι Έλληνες της Οδησσού και της Βεσσαραβίας
για τον στρατό του Υψηλάντη. Αφήνοντας τους 400 άνδρες του μέσα στην πόλη, μετακινεί
τούς υπόλοιπους 200 και τους κατανέμει στους τρείς προμαχώνες.
Στις 30 του Απρίλη η εμπροσθοφυλακή των Τούρκων πέρασε τον παραπόταμο του
Δούναβη, τον ποταμό Σιρέτ και 18 μαούνες των Τούρκων με κανόνια κατέβηκαν τον
Δούναβη για να χτυπήσουν τους Έλληνες από το ποτάμι. Ο Καρπενησιώτης κράταγε το
κεντρικό ταμπούρι. Τα άλλα τα κρατάγαν οι αδερφοί Μαγγλέροι από την Κεφαλλονιά,
ο Γιώργης Παπάς από την Αδριανούπολη, ο Δαμιανάκος από τα Σφακιά και ο παπάς Πέτρος
Μονίκ, που παράτησε το Ισμαήλ "καί έλαβε τον σταυρόν καί τα όπλα, καί ήλθε
να συμμεθέξη είς τούτον τον υπέρ πίστεως καί πατρίδος ιερόν αγώνα".
Χαράματα 1 του Μάη οι Τούρκοι ξεκίνησαν την επίθεση βάζωντας στην μέση το
πεζικό καί στηρίζοντας το από τίς δυό πλευρές με τό ιππικό. Οι Έλληνες απέκρουσαν
όλες τις επιθέσεις αλλά μετά από 4 ώρες μάχης λύγισαν καί πισωδρόμισαν οι
υπερασπιστές του δεξιού καί του αριστερού ταμπουριών, εκτός από τον Κωτήρα και
τα 32 παλικάρια του που αγωνίζονταν μη χάνοντας ούτε "ένα βολύμι άνευ αίματος
εχθρικού" Αφού τελείωσαν τα πυρομαχικά τους με τα σπαθιά τους άνοιξαν δρόμο
ανάμεσα στους Τούρκους και μπήκαν στο Γαλάτσι το οποίο όμως ήδη καταλήφθηκε από
τους Τούρκους. Πολεμάνε και πεθαίνουν όλοι τους. Στο κεντρικό ταμπούρι συνέχιζε
να πολεμά ο Καρπενησιώτης με άλλους 45 αγωνιστές αποκρούοντας με τα κανόνια και
τα τουφέκια τους χιλιάδες Τούρκους που άφησαν εκεί 700 νεκρούς. Όταν έπεσε το
σκοτάδι η μάχη σταμάτησε.
Για τους λίγους επιζώντες αγωνιστές δεν υπήρχε πια ελπίδα σωτηρίας. Τσ χαράματα
πέταξαν έξω τις κάπες τους στις οποίες οι Τούρκοι αδειάσαν τα τουφέκια τους και
πριν οι Τούρκοι τα ξαναγέμισαν, σπάσαν με επίθεση τον κλοιό. 20 αγωνιστές, μαζί
τους και ο Καρπενησιώτης κατάφεραν να ξεφύγουν ζωντανοί. Όπως γράφει ο Ξόδιλος "Ή
μάχη αυτή της 1 τού Μάη έν Γαλαζίω, άν καί φαίνεται ζημιώδης διά τούς Έλληνας, υπήρξεν
όμως διά αυτούς αρκετά ένδοξος καί τρανόν προμήνιμα της νίκης των Ελλήνων κατά των
Τούρκων".
De Siris