Τρίτη 24 Μαΐου 2011

Μαργαρίτα Λυμπεράκη


Μαργαρίτα Λυμπεράκη

Η Μαργαρίτα Λυμπεράκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1919. Παιδί χωρισμένων γονιών μεγάλωσε με τον παππού της τον εκδότη Γεώργιο Φέξη, που της μετέδωσε την αγάπη για το βιβλίο.

Σε παιδική ηλικία ταξίδεψε για πρώτη φορά στο Παρίσι και έμαθε γαλλικά. Τέλειωσε το Αρσάκειο γυμνάσιο και σπούδασε στη Νομική Σχολή Αθηνών, από όπου αποφοίτησε το 1943. Ασχολήθηκε επίσης με τη ζωγραφική. Παντρεύτηκε το συγγραφέα Γ.Καραπάνο, με τον οποίο απέκτησε μια κόρη τη Μαργαρίτα, που έγινε επίσης συγγραφέας.

Την πρώτη της εμφάνιση στο χώρο της λογοτεχνίας έκανε το 1945 ως Μαργαρίτα Καραπάνου με το μυθιστόρημα Τα δέντρα, ενώ ένα χρόνο αργότερα εξέδωσε το έργο που την έκανε ευρέως γνωστή, το μυθιστόρημα Τα ψάθινα καπέλα (που μεταφράστηκε το 1950 στα γαλλικά με τίτλο Trois etes).

Το 1946 πήρε διαζύγιο και έφυγε με την κόρη της για το Παρίσι, όπου συνδέθηκε με τους Καστοριάδη, Καμπά, Αξελό, Ελύτη και ήρθε σε επαφή με τα πρωτοποριακά ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής. Στο Παρίσι ολοκληρώθηκε ο Άλλος Αλέξανδρος (1950) και το 1952 εγκαινιάστηκε η ενασχόλησή της με τη θεατρική γραφή, άλλοτε στα γαλλικά και άλλοτε στα ελληνικά.

Στο χώρο της λογοτεχνίας η Λυμπεράκη κινήθηκε αρχικά στα πλαίσια της ψυχογραφίας με έμφαση στη γυναικεία φύση. Με τον Άλλο Αλέξανδρο και κυρίως τα θεατρικά της έργα πέρασε σ’ έναν εντονότερα υπερβατικό χώρο και κινήθηκε στα όρια του συμβολισμού με την τελετουργική διονυσιακή γραφή, στην προσπάθειά της να προσδιορίσει τη θέση της σύγχρονης Ελλάδας ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ανατολή μέσω του αρχετυπικών μύθων. Ανάλογος προβληματισμός κυριαρχεί και στο τελευταίο της πεζογράφημα με τίτλο Το μυστήριο.

Έγραψε επίσης τα σενάρια για τις ταινίες Μαγική Πόλη του Νίκου Κούνδουρου (1955) και Φαίδρα του Ζυλ Ντασσέν (1962) και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνική μετάφραση. Συνεργάστηκε με την εφημερίδα Τα Νέα (1975). Είναι μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων και της Εταιρείας Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων.

Πέθανε στις 24 Μαΐου 2001.

Εργογραφία

Πεζογραφία

Τα δέντρα· Εξώφυλλο Γιάννη Τσαρούχη. Αθήνα, Οι Φίλοι του βιβλίου, 1945.
Τα ψάθινα καπέλα. Αθήνα, Πυρσός, 1946.
Ο άλλος Αλέξανδρος. Αθήνα, Αετός, 1950.
Το μυστήριο. Αθήνα, Κέδρος, 1976.
Γυναίκες και άντρες. Αθήνα, Νέα Σύνορα, 1997.

Θέατρο

Η γυναίκα του Κανδαύλη. Αθήνα, Ίκαρος, 1955.
L’ autre Alexandre. Παρίσι, Gallimard, 1957 (και ελληνική έκδοση με τίτλο Ο άλλος Αλέξανδρος, το μυθιστόρημα και το θέατρο. Αθήνα, Γαλαξίας, 1971).
Les Danaides . Παρίσι, Gallimard, 1963.
Le saint prince. Παρίσι, Gallimard, 1963 (και ελληνική μετάφραση από τη συγγραφέα Ο Άγιος Πρίγκηψ. Αθήνα, Γαλαξίας, 1972).
Sparagmos. Παρίσι, Christian Bourgois, 1973 (και ελληνική μετάφραση από τη συγγραφέα Σπαραγμός· Τα πάθη του αστεριού. Αθήνα, Κέδρος, 1970).
Για τον απόντα. Αθήνα, Κέδρος, 1972.
Εσπερινή τελετή. 1972.
Erotica. Παρίσι, Christian Bourgois, 1974 (και ελληνική μετάφραση Ερωτικά. Αθήνα, Ερμής, 1983).
“Το γέλιο”, Ελληνική Πεζογραφία, σ.127-140. Αθήνα, Ερμείας, 1976.
Μυθικό θέατρο (Η γυναίκα του Κάνδαυλη, Οι Δαναΐδες, Το μυστικό κρεββάτι). Αθήνα, Ερμής, 1980.
Ζωή. Αθήνα, Εστία, 1985.

Ποίηση

Για τον απόντα εσπερινή τελετή. Αθήνα, Κέδρος, 1972.

Σενάρια

Μαγική πόλη. Σκηνοθεσία Νίκος Κούνδουρος, α΄ προβολή, Φεστιβάλ Βενετίας, 1954.
Φαίδρα. Σκηνοθεσία J.Dassin, α΄ προβολή, Παρίσι, 1962.

Μεταφράσεις

Stevenson R.L., Το νησί των θησαυρών. Αθήνα, Οι Φίλοι του Βιβλίου, 1946.

Παιδική λογοτεχνία

Η γιορτή του ρυζιού. Αθήνα, 1951.

De Siris