Άγις Στίνας
Ο Άγις Στίνας, (πραγματικό όνομα Σπύρος Πρίφτης) ήταν πολιτικός αγωνιστής και θεωρητικός αρχικά του κομμουνισμού και στη συνέχεια του τροτσκισμού και του ντεφαιτισμού. Δραστηριοποιήθηκε από τη δεκαετία του '20 μέχρι τη δεκαετία του '80. Απετέλεσε ιδρυτικό μέλος του ΚΚΕ, από το οποίο στη συνέχεια διεγράφη. Έχει γράψει βιβλία, άρθρα, μελέτες, μπροσούρες και έχει εκδώσει μεταφράσεις πολιτικών συγγραμμάτων.
Ζωή και ιδεολογία
Γεννήθηκε στο χωριό Σπαρτύλας της Κέρκυρας το 1900. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Μέση Εμπορική Σχολή, στην ηλικία των 14-15 ετών, ήρθε σε επαφή με τις σοσιαλιστικές ιδέες, συμμετέχοντας στη νεολαία της Σοσιαλιστικής Ομάδας της Κέρκυρας. Από 18 χρονών, όπως λέει ο ίδιος, αφιέρωνε τον εαυτό του στο απελευθερωτικό κίνημα της εργατικής τάξης.
Το Μάιο του 1920, κλείνοντας τα 20, έχει το δικαίωμα να εγγραφεί επισήμως στο ΚΚΕ. Ωστόσο ήταν ήδη ενεργός αρκετά χρόνια νωρίτερα έχοντας ενεργό ρόλο στο ΣΕΚΕ, πρόδρομο του Κομμουνιστικού Κόμματος. Η ομάδα στην οποία συμμετείχε ήταν ένας από τους συνιδρυτικούς πυρήνες στην ίδρυση του ΚΚΕ, το 1918, ενώ ήταν ένα από τα πιο δραστήρια στελέχη προς αυτήν την κατεύθυνση.
Έδρασε στο Μικρασιατικό Μέτωπο και κατά τα γεγονότα της Ανατολικής Θράκης. Μετά την Μικρασιατική καταστροφή το 1922, συνέβαλε ιδιαίτερα στην ανάπτυξη του «κινήματος των στρατιωτών». Για τη δράση του αυτή καταδικάστηκε από στρατοδικείο σε θάνατο, επί κυβέρνησης Πλαστήρα και υπέφερε μια σειρά από καταδίκες, φυλακίσεις και εξορίες.
Στη συνέχεια ανελίχθηκε μέσα στην ιεραρχία του κομμουνιστικού κόμματος ως ένα από τα πιο σημαντικά στελέχη. Υπήρξε υποψήφιος βουλευτής ΚΚΕ του Νομού Κερκύρας (1926), γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Πειραιά, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και γραμματέας της περιφέρειας Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Το 1931 διαγράφεται από το ΚΚΕ, δεδομένης της διαφωνίας του με την καθαίρεση της Κεντρικής Επιτροπής και τον διορισμό νέας, με επικεφαλής τον Νίκο Ζαχαριάδη, ύστερα από επέμβαση της Κομμουνιστικής Διεθνούς.
Μετά την έξοδό του από το ΚΚΕ πέρασε στον τροτσκισμό, πιστεύοντας ότι αυτός εκπροσωπούσε την επαναστατική πτέρυγα του κινήματος, που μάλιστα αυτοαποκαλούνταν «αριστερή αντιπολίτευση». Τυπικά παρέμεινε μέλος της 4ης Διεθνούς μέχρι τα μέσα του 1947. Ωστόσο τον Μάρτη του 1935, μετά από σειρά έντονων ιδεολογικών αγώνων προσχώρησε στην πολιτική ομάδα "Μπολσεβίκος", της τάσης της οποίας ήταν επικεφαλής ο Γιώργης Βιτσώρης, της οποίας τις θέσεις και τη δράση συνέχιζε να υποστηρίζει στη διάρκεια του πόλεμου και της κατοχής.
Στην ομάδα αυτή κυρίαρχη ήταν η διαφωνία με την τροτσκιστική άποψη ότι η Σοβιετική Ένωση ήταν ένα εκφυλισμένο εργατικό κράτος κι ότι θα αρκούσε μια πολιτική επανάσταση με ήπια μέσα για να λυθεί το πρόβλημα (υπερασπισμός). Η ομάδα επίσης άσκησε έντονη κριτική στην Εθνική Αντίσταση, κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου θεωρώντας ότι το ευρωπαϊκό προλεταριάτο πρέπει να ακολουθήσει το δρόμο της κοινωνικής απελευθέρωσης και της διεθνιστικής αντίστασης ενάντια στον καπιταλισμό και όχι να είναι υποχείριο της σταλινικής πολιτικής (ντεφαιτισμός).
Έφυγε από τη ζωή στις 7 Νοεμβρίου 1987, μετά από αποτυχημένη χειρουργική επέμβαση στα μάτια. Παρότι οι γιατροί είχαν προειδοποιήσει για την κρισιμότητά της, λόγω του ότι έπασχε από σάκχαρο, ο ίδιος επέμενε στην πραγματοποίησή της, λέγοντας "τι να την κάνω τη ζωή, άμα δεν μπορώ να διαβάζω".
Συγγραφικό έργο
Έχουν εκδοθεί δύο βιβλία του:
«Αναμνήσεις» (Εκδόσεις Ύψιλον, 1977),
«ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΟΠΛΑ» (Διεθνής Βιβλιοθήκη, Αθήνα 1984).
Μελέτες και άρθρα του υπάρχουν στις εφημερίδες και τα περιοδικά:
Ριζοσπάστης, Φωνή του Εργάτη, Εργατική, Νεολαία, Εξόριστος Επαναστάτης (Ανάφη 1926), Καπνεργάτης, Αντιφυματικός Αγώνας, AVANTI, Σημαία του Κομμουνισμού, Διαρκής Επανάσταση, Μπολσεβίκος, Νέα Εποχή, Εργατικό Μέτωπο, Δελτίο της Ακροναυπλίας, Εργατική Πάλη, Εσωτερικό Δελτίο ΚΔΚΕ, Νέο Ξεκίνημα, Πεζοδρόμιο, Σοσιαλισμός ή Βαρβαρότητα.
Μπροσούρες:
Κριτική στις αποφάσεις της 4ης Ολομέλειας του ΚΚΕ (1932),
Χρονικό της Ομάδας (1950), «Εργατικά» κόμματα,
«Εργατικά» κράτη και το απελευθερωτικό κίνημα της εργατικής τάξης (1965).
Πρόλογοι στο «Οι σοσιαλιστές και ο πόλεμος» του Λένιν, στο «Κριτική εκτίμηση της ρωσικής επανάστασης» της Λούξεμπουργκ και στο «Επαναστατικό κίνημα στον σύγχρονο καπιταλισμό» του Καστοριάδη.
Μέχρι το 1926 υπέγραφε με το πραγματικό του ονοματεπώνυμο: Σπύρος Πρίφτης. Από το 1926 και στη συνέχεια με το Άγις Στίνας. Άλλα ψευδώνυμα: Άγις, Δηρός, Κορφιάτης, Φιλίππου.
De Siris