Τάκης Βαρβιτσιώτης

Τάκης Βαρβιτσιώτης

Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης γεννήθηκε το 1916 και πέθανε την 1^η  Φεβρουαρίου 2011, ήταν Έλληνας ποιητής, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Ήταν «βαθύς γνώστης της λυρικής τέχνης, ποιητής Ευρωπαίος, που του αξίζει ο έπαινος όχι μόνο της ιδιαίτερης του πατρίδας αλλά των καλλιεργημένων ανθρώπων όλου του κόσμου», σύμφωνα με τον Οδυσσέα Ελύτη.

Γεννήθηκε το 1916 στη Θεσσαλονίκη, όπου και διέμενε από τότε. Σπούδασε νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και το 1940 διορίστηκε δικηγόρος, έμεινε όμως αφιερωμένος αποκλειστικά στην ποίηση.

Απεβίωσε την 1η Φεβρουαρίου 2011.

Το έργο του

Στα γράμματα εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1936 από το περιοδικό Μακεδονικές Ημέρες, ενώ οι περισσότερο συγκροτημένες εμφανίσεις του έγιναν μια δεκαετία αργότερα με την έκδοση του περιοδικού Κοχλίας. Το 1949 εκδίδει την πρώτη ποιητική συλλογή του, «Φύλλα ύπνου». 

Ακολούθησαν τα έργα:

Φύλλα ύπνου (1949)

Επιτάφιος (1951). Έργο που θα μελοποιήσει ο Μάνος Χατζιδάκις.

Το χειμερινό ηλιοστάσιο (1955)

Ξύλινο άλογο (1955)

Αλφαβητάριο (1955)

Η γέννηση των πηγών (1959) (Βραβείο Ποιήσεως των Δώδεκα)

Το πέπλο και το χαμόγελο (1963)

Η μεταμόρφωση (1971)

Η φθινοπωρινή σουίτα (1975)

Ταπεινός αίνος προς την Παρθένο Μαρία (1977) ( Βραβείο Ποιήσεως της Ακαδημίας Αθηνών)

Η Άννα της απουσίας (1979)

Ενωμένα χέρια (1980)

Σύνοψη, ποιήματα, (τόμος Α΄) (1980)

Σύνοψη, ποιήματα, (τόμος Β΄),(1981)

Καλειδοσκόπιο (1983)

Η ατραπός (1984) (Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης)

Fragmenta ή Η βλάστηση των ορυκτών (1985)

Δέκα ποιήματα της οργής και του χρέους (1986)

Ακόμα ένα καλοκαίρι (1987)

Σύνοψη, ποιήματα, (τόμος Γ΄) (1988)

Η θαυμαστή αλιεία, Παγκόσμιο Βραβείο Ποίησης Fernando Rielo στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, Νέα Υόρκη, 1988.

Νήματα της Παρθένου (1997)

Όχι πια δάκρυα (1998)

Τα δώρα των μάγων (1999)

Άτριον (2000)

Μικρά ερωτικά εγκώμια (2002)

Το χιόνι πάντα μένει (2002)

Επίσης ο Τάκης Βαρβιτσιώτης είχε εκδώσει κριτικά δοκίμια για το έργο του Γιώργου Σαραντάρη και του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Μετέφρασε πολλούς Γάλλους, Ισπανούς και Νοτιοαμερικανούς ποιητές. Τελευταία το σύνολο του ποιητικού του έργου είχε κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.

Διακρίσεις

Ο Τάκης Βαρβιτσιώτης ήταν από τους πιο πολυμεταφρασμένους και πολυβραβευμένους ποιητές μας, είχε λάβει πλήθος τιμητικών διακρίσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό:

Βραβείο Ποίησης της Ομάδας των Δώδεκα, 1959

Βραβείο Ποίησης του Δήμου Θεσσαλονίκης, 1959

Βραβείο Ποίησης της Ακαδημίας Αθηνών, 1977

Χρυσό Μετάλλιο της πόλεως Λουβαίν, 1980

Α’ Κρατικό Βραβείο Ποίησης, 1985

Χρυσό Μετάλλιο του Συνδέσμου Εκδοτών Βόρειας Ελλάδας, 1986

Βραβείο Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, 1987

Χρυσό Μετάλλιο των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου, 1987

Παγκόσμιο Βραβείο Μυστικιστικής Ποίησης του Ισπανικού Ιδρύματος Φερνάντο Ριέλο στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, 1988 (Νέα Υόρκη)

Τίτλος και Παράσημα του Ιππότη του Γαλλικού Τάγματος των Γραμμάτων και των Τεχνών από το Υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας, 1989

Χρυσό Μετάλλιο του Υπουργείου Μακεδονίας – Θράκης, 1989

Αργυρό Μετάλλιο του Δήμου Θεσσαλονίκης, 1989

Χρυσό Βραβείο της Μουσικής Εταιρείας Βόρειας Ελλάδας, 1990

Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας της Ελληνικής Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων, 1992

Διεθνές Βραβείο Γκόντφριντ φον Χέρντερ από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, 1994

Διάσημα του Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, 1995

Αναγόρευσή του ως μέλους της Διεθνούς Ακαδημίας Μιχαήλ Εμινέσκου, 1995

Χρυσό Μετάλλιο τιμής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, 1995 (Λουξεμβούργο)

Διεθνές Βραβείο Ίμπλα : μία γέφυρα για την Ευρώπη, εκ μέρους του ιταλικού κράτους, 1997

Μακεδονικό Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών εκ μέρους του Ιδρύματος Εθνικού και Θρησκευτικού Προβληματισμού, 1997

Εκλέγεται ως αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, 1998

Βραβείο Φρειδερίκου Μάθιους, 1999

Αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, στις 9 Αυγούστου 1999

Ο Βαρβιτσιώτης έλαβε μέρος σε συνέδρια και διεθνείς συναντήσεις ως εκπρόσωπος της Ελλάδας. Επισκέφθηκε τις ΗΠΑ, επίσημα προσκεκλημένος, όπου διάβασε ποιήματά του κι έδωσε διαλέξεις σε μεγάλα Πανεπιστήμια (Χάρβαρντ, Πρίνστον, Γέηλ, Μπάφαλο, Καλιφόρνιας κ.α.)

Το έργο του έχει μελετηθεί από τον Κώστα Στεργιόπουλο («Περιδιαβάζοντας», Τόμος Ε΄, Εκδόσεις Κέδρος), ενώ σημαντικός είναι και ο τόμος «Για τον Τάκη Βαρβιτσιώτη» (Κώστας Π. Μιχαηλίδης, Θ. Δ. Φραγκόπουλος, Ευθύνη). Πλήθος μελετητών, εντός και εκτός Ελλάδος, έχουν ασχοληθεί με την ποίησή του.

De Siris