Κώστας Ουράνης
Ο Κώστας Ουράνης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1890 και πέθανε στις 13
Ιουλίου 1953, ήταν Έλληνας ποιητής, μεταφραστής και δημοσιογράφος. Το
πραγματικό του όνομα ήταν Κώστας Νέαρχος. Ο πατέρας του Νικόλαος Νέαρχος
καταγόταν από την Κυνουρία και η μητέρα του Αγελική το γένος Γιαννούση από το
Λεωνίδιο Αρκαδίας, όπου ο Ουράνης πέρασε τα παιδικά του χρόνια.
Στη συνέχεια φοίτησε στο Γυμνάσιο του Ναυπλίου και ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες
σπουδές του στην Κωνσταντινούπολη (Ροβέρτειος Σχολή και Λύκειο Χατζηχρήστου).
Το 1908 ήρθε στην Αθήνα και συνεργάστηκε για σύντομο χρονικό διάστημα με την
Ακρόπολη του Βλάση Γαβριηλίδη.
Έφυγε για σπουδές στην Ευρώπη, προτίμησε όμως την κοσμοπολίτικη ζωή, μπήκε
στους κύκλους των μποέμ και προσβλήθηκε από φυματίωση. Νοσηλεύτηκε δυο χρόνια
στην Ελβετία σε σανατόριο του Νταβός. Εκεί γνώρισε την πρώτη του γυναίκα
Μανουέλα Σαντιάγκο από την Πορτογαλία, με την οποία χώρισε αργότερα και γύρω
στο 1930 παντρεύτηκε την Ελένη Νεγρεπόντη, συγγραφέα και κριτικό της
λογοτεχνίας, γνωστή με το ψευδώνυμο Άλκης Θρύλος.
Το 1920 διορίστηκε γενικός πρόξενος της Ελλάδας στη Λισαβόνα και επέστρεψε
τέσσερα χρόνια αργότερα στην Αθήνα, όπου άρχισε να εργάζεται ως δημοσιογράφος
(διευθυντής στον Ελεύθερο Λόγο, συνεργάτης στο Νουμά, τη Δάφνη, τον Καλλιτέχνη,
τα Γράμματα (Αλεξάνδρειας), τη Νέα Ζωή (Αλεξάνδρειας), τη Μούσα, το Ελεύθερο
Βήμα, τον Ελεύθερο Λόγο, τον Εθνικό Κήρυκα της Αμερικής κ.α. ). Ταξίδεψε πολύ,
όμως η κατάσταση της υγείας του που δεν αποκαταστάθηκε ποτέ και επιδεινώθηκε
μετά τη γερμανική κατοχή τον ανάγκασε να περιοριστεί στην Αθήνα. Πέθανε το 1953
από καρδιακή προσβολή στο σανατόριο Παπανικολάου. Η αγάπη του Κώστα Ουράνη για
τη λογοτεχνία χρονολογείται από τη νεανική ηλικία του. Μαθητής ακόμα στη
Ροβέρτειο Σχολή έγραψε ένα ποίημα για την καταστροφή της Αγχιάλου και το 1908
εμφανίστηκε στις στήλες του περιοδικού Ελλάς.
Η επίσημη εμφάνιση του όμως στο χώρο της λογοτεχνίας σημειώθηκε το 1909,
όταν δημοσίευσε τη νεανική ποιητική συλλογή του Σαν Όνειρα, την οποία αποκήρυξε
αργότερα, θεωρώντας ως πρώτη δημιουργία του τη συλλογή Spleen, που τύπωσε το
1912. Ακολούθησαν οι Νοσταλγίες (1920) και οι Αποδημίες, ποιήματα που
δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και εφημερίδες, και συγκεντρώθηκαν για πρώτη φορά
μετά το θάνατο του ποιητή στην έκδοση Ποιήματα του 1953.
Ασχολήθηκε επίσης με την πεζογραφία (Αχιλλεύς Παράσχος), την ταξιδιωτική
λογοτεχνία (Sol y sombra, Σινά, το θεοβάδιστον Όρος, Γλαυκοί δρόμοι , Ταξίδια
στην Ελλάδα και άλλα), το χρονογράφημα, τη συνέντευξη, ενώ εξέδωσε επίσης την
κριτική μελέτη Κάρολος Μπωντλαίρ (1918). Ο Ουράνης τοποθετείται ανάμεσα στους
λεγόμενους παρακμιακούς ή νεορομαντικούς έλληνες ποιητές του Μεσοπολέμου
(Καρυωτάκης, Άγρας, Λαπαθιώτης, Κλέων Παράσχος και άλλοι) και καθοριστική ήταν
η επίδραση που δέχτηκε από το Μπωντλαίρ. Το έργο του χαρακτηρίζεται από έντονες
συμβολιστικές επιρροές με κυρίαρχο τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα, το μελαγχολικό
τόνο, το αίσθημα της ανεκπλήρωτης ευτυχίας, της νοσταλγίας, της πλήξης και τη
διάθεση φυγής, η οποία όμως υπονομεύεται από μια ρεμβαστική νωχελικότητα.
Ποίηση
Σαν όνειρα. Αθήνα, Ταρουσόπουλος, 1909.
Spleen. Αθήνα, Νίκος Τσ[ούχλος], 1912.
Νοσταλγίες. Αθήνα, Τύπος, 1920.
Ποιήματα· Spleen, Νοσταλγίες, Αποδημίες, Παιχνίδια, Τελευταία σχεδιάσματα,
Τραγούδια. Αθήνα, Εστία, χ.χ.
Ταξιδιωτική λογοτεχνία - Κριτική - Πεζογραφία
Κάρολος Μπωντλαίρ · Κριτική μελέτη. Αλεξάνδρεια, έκδοση περ.Γράμματα, 1918.
Sol u Sombra · Μορφές και τοπεία της Ισπανίας. Αθήνα, Φλάμμα, 1934.
Σινά, το θεοβάδιστον όρος. Αθήνα, Γλάρος, 1944.
Αχιλλεύς Παράσχος · Η ζωή του. Αθήνα, Γλάρος, 1944.
Γλαυκοί δρόμοι. Αθήνα, Οι φίλοι του βιβλίου, 1947.
Ταξίδι στην Ελλάδα. Αθήνα, Οι Φίλοι του Βιβλίου, 1949.
Ταξίδια · Ιταλία. Αθήνα, Εστία, 1953.
Ταξίδια · Ισπανία. Αθήνα, Εστία, 1954.. Αθήνα, Εστία, 1954.
Δικοί μας και ξένοι Ι · Μπωντλαίρ, Σατωμπριάν, Μπαϊρον, Πορτογάλοι ποιητές
Αναβίωση · Διηγήματα. Αθήνα, Εστία, 1955.
Γλαυκοί δρόμοι · Βορινές θάλασσες. Αθήνα, Εστία, 1955.
Δικοί μας και ξένοι ΙΙ · Αχιλλεύς Παράσχος, Καβάφης · Πορτραίτα και σκίτσα.
Αθήνα, Εστία, 1955.
Αποχρώσεις. Αθήνα, Εστία, 1956.
Ταξίδια · Ελλάδα. Αθήνα, Εστία, 1956.
Δικοί μας και ξένοι ΙΙΙ. Αθήνα, Εστία, 1956.
Ταξίδια · Από τον Ατλαντικό στη Μαύρη θάλασσα. Αθήνα, Εστία, 1957.
Στιγμιότυπα. Αθήνα, Εστία, 1958.
Μεταφράσεις
Κονσταν · Αδόλφος. Αθήνα, Τύπος, χ.χ.
Τουαίν · Διηγήματα. Αθήνα, Βιβλιοπωλείο Γανιάρη, χ.χ.
Ερωτικές επιστολές μιας πορτογαλίδας μοναχής. Αθήνα, Βιβλιοπωλείο Γανιάρη,
1921.
Λουϊς, Η Αφροδίτη. Αθήνα, Βιβλιοπωλείο Βασιλείου, 1921.
Μπουρζέ, Φυσιολογία του σύγχρονου έρωτος. Αθήνα, Ελευθερουδάκης, χ.χ.
Συγκεντρωτικές εκδόσεις
Ποιήματα - Επιμέλεια Αλόη Σιδέρη. Αθήνα, Εστία,
Ένα ειδύλλιο· 36 ανέκδοτες επιστολές· Επιμέλεια Αλόη Σιδέρη. Αθήνα, Ίδρυμα
Κώστα και Ελένης Ουράνη, 1992. 1. Για αναλυτικότερα εργογραφικά στοιχεία του
Κώστα Ουράνη, βλ. Μαρκάκης Πέτρος, Κώστας Ουράνης Ι · Βιβλιογραφία (1908-1961).
Αθήνα, Εστία, 1962.
De Siris