Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης
O
Γεώργιος - Αλέξανδρος Μαγκάκης, του Αντωνίου γεννήθηκε στις 25 Ιουνίου του 1922
και απεβίωσε στις 5 Σεπτεμβρίου 2011ήταν ομότιμος καθηγητής της Νομικής Σχολής
του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και δικηγόρος ποινικολόγος.
Βιογραφικό
Γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών όπου έλαβε το
πτυχίο το 1946. Στη διάρκεια της κατοχής έλαβε μέρος στην εθνική αντίσταση μέσα
από τις γραμμές του ΕΔΕΣ. Την επαγγελματική του σταδιοδρομία ως δικηγόρος
ξεκίνησε στην Αθήνα το 1947. Αναγορεύθηκε διδάκτωρ του Ποινικού Δικαίου από το
Πανεπιστήμιο του Μονάχου το 1953 και το 1955 εξελέγη υφηγητής του Ποινικού
Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κατά το διάστημα 1962-1963 δίδαξε στο
Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ της Γερμανίας ως επισκέπτης καθηγητής, ενώ το 1968
εξελέγη παμψηφεί έκτακτος καθηγητής του Ποινικού Δικαίου στη Νομική Σχολή Αθηνών.
Όμως η δικτατορία δεν ενέκρινε τον διορισμό του. Τον Φεβρουάριο του 1969
τον απομακρύνει και από τη θέση του υφηγητή. Οι παραδόσεις του στη Νομική Σχολή
κατά τη διάρκεια της δικτατορίας αποτέλεσαν ευθείες αντιδικτατορικές
εκδηλώσεις, γεγονός που τον οδήγησε τον Ιούλιο του 1969 στη σύλληψη. Για πέντε
μήνες παρέμεινε σε απομόνωση και υποβλήθηκε σε βασανιστήρια, ενώ τον Απρίλιο
του 1970 καταδικάστηκε σε κάθειρξη 18 ετών. Από τη φυλακή γράφει αντιστασιακά
κείμενα καταγγέλλοντας το καθεστώς.
Ένα από τα κείμενα αυτά, το Γράμμα από τη φυλακή, δημοσιεύεται εκτενώς από
τα Μέσα Ενημέρωσης του Εξωτερικού ενώ ένα άλλο με τίτλο Η Ελλάδα μου
συμπεριλαμβάνεται στην αντιστασιακή έκδοση Νέα Κείμενα που κυκλοφόρησε στην
Αθήνα το 1971. Το 1972, ενώ ήταν έγκλειστος στις φυλακές, το Πανεπιστήμιο της
Χαϊδελβέργης τον εξέλεξε τακτικό καθηγητή του Ποινικού Δικαίου και της
Φιλοσοφίας του Δικαίου. Τον Απρίλιο του 1972 αποφυλακίζεται, για λόγους υγείας
και καταφεύγει στη Χαϊδελβέργη όπου διδάσκει Ποινικό Δίκαιο χωρίς να σταματά
ούτε στιγμή τον αντιδικτατορικό του αγώνα.
Μετά την πτώση της δικτατορίας (1974) επιστρέφει στην Ελλάδα και μετέχει
στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας ως υπουργός Δημοσίων Έργων
(24/07/1974-09/10/1974). Παράλληλα αρχίζει ξανά τις παραδόσεις του στη Νομική Σχολή
του Πανεπιστημίου Αθηνών. Συγκεκριμένα στη πανηγυρική έναρξη των παραδόσεων
ξεκίνησε τον λόγο του προς τους φοιτητέςμε την περίφημη φράση: "Κύριοι και
τώρα συνεχίζουμε από εκεί που μας σταμάτησαν".
Η φράση αυτή προκάλεσε ξέφρενο ενθουσιασμό και συγκίνηση όπου οι ακροατές
του όρθιοι επί 15 λεπτά της ώρας τον χειροκροτούσαν, μη μπορώντας και ο ίδιος
να κρύψει την συγκίνησή του.
Εξελέγη βουλευτής με το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και διετέλεσε υπουργός σε τρεις
κυβερνήσεις του (υπό την πρωθυπουργία του Α. Παπανδρέου): Δικαιοσύνης (1982-84,
1984-85, 1985-86), Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (1987) και,
τέλος, αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών (1995). Είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης
Ποινικού Δικαίου, της Διεθνούς Αμνηστίας, καθώς και της Διεθνούς Ένωσης
Νομικών. Έχει συμμετάσχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθώς και σε πολλά διεθνή
σοσιαλιστικά και επιστημονικά συνέδρια
Ήταν παντρεμένος με την Αγγελική Γονατά, κόρη του Στυλιανού Γονατά, μιλούσε
επίσης αγγλικά, γερμανικά και γαλλικά και ήταν μόνιμος κάτοικος κεντρικής
συνοικίας της Αθήνας.
Λίγες μέρες πριν φύγει από τη ζωή έγραψε σε ιδιόχειρο σημείωμα:
"Σαλπάρω ήρεμος για τον άλλο κόσμο. Αυτόν που αφήνω πίσω μου σίγουρα δεν
είναι πια η Ελλάδα μου. Αυτός είναι άλλος τόπος με ανθρώπους άλλης φυλής. Δεν
με αφορούν. Τι θέλω εγώ ανάμεσά τους; Να 'στε όλοι καλά".
Συγγραφικό έργο
Σημαντικότερα των έργων του είναι:
"Σύγκρουση καθηκόντων στο Ποινικό Δίκαιο" (1955)
"Ο Καταλογισμός" (1962)
"Δίκαιο και Ελευθερία" (1964)
"Τα εγκλήματα κατά των ηθών" (1967)
"Λόγος Πράξη" (1977)
De Siris